Ғаламның тағдыры қандай болмақ?

Ғаламның соңы қандай сценарийлермен аяқталуы мүмкін және бұл процесті түсіну үшін ғалымдардың болжаулары қалайша үйлеседі?

👁️ 5
Сурет: NASA/JPL-Caltech/NASA, ESA, CSA, STScI/Alamy Live News via Legion Media

Ғаламның соңы туралы ой қозғау адамзатты әрқашан қызықтырып келген. Бұл күрделі әрі ауқымды тақырып әртүрлі теориялар мен болжамдарды қамтиды. Ғарыш саласындағы ең танымал ғалымдардың бірі, Стивен Хокинг, ғаламның өлімі туралы еднауи сұрақтарға жауап беру үшін бірнеше сценарийлер ұсынған.

Үлкен опырылыс (Big Crunch)

Үлкен опырылыс теориясы бойынша ғаламның кеңеюі бір кезде тоқтайды да, кері қарай қысқара бастайды. Бүкіл материалдың бір нүктеге жинақталуы нәтижесінде ғарыштағы жұлдыздар, планеталар және басқа заттар қайтадан жоғары тығыздыққа жетіп, жаңа үлкен жарылыспен аяқталады.

Жылдам суыну (Big Freeze)

Бұл сценарийде ғаламның кеңеюі үздіксіз жалғасады да, барлық жұлдыздардың энергиясы сарқылып, ғалам біртіндеп салқындайды. Атмосфералық элементтердің қатып қалуына байланысты, өмір белгілері де тоқтайтын болады. Жер шары мен басқа планеталардың температурасы жылдам суыну әсерінен төмендейді.

Жұтқын (Big Rip)

Жұтқын теориясы қараңғы энергияның ғаламды біртіндеп жұтатынын болжайды. Бұл процесте галактикалар, жұлдыздар және тіпті молекулалар мен атомдар да іргесінен ажыратылады. Осы күйзеліс ғаламның толықтай құруы мен тас-талқан болуына әкелуі мүмкін.

Аянсыз вакуум (False Vacuum)

Бұл теория ғаламның қазіргі вакуумдық күйі тұрақсыз деп есептейді. Егер вакуум өзгерсе, бұл барлық физикалық заңдардың өзгеруіне әкеледі. Бұл жағдайда ғаламның жойылуы әдеттегіден күтпеген жағдайларға тап болып, мәңгілік өзгерістерге себепші болады.

Әрине, бұл болжамдардың қайсысы дұрыс екенін уақыт қана көрсетеді. Бірақ бір нәрсе анық: ғалымдар бұл сұрақты терең зерттеп, ғаламның болашағы туралы көбірек түсінік алуға тырысады.