Неліктен ойықтағы су мұздың үстінен төменде орналасады?
Бұл мақалада мұздың құрылымы мен физикалық қасиеттері арқылы ойықтағы судың мұздың үстінен төмен тұруының себебін түсіндіреміз. Табиғаттың осы қызықты құбылысының артын ашып, ғылыми түсініктеме береміз.
Қыс мезгілінде мұз айдындарында ойықтардың пайда болуы жиі кездеседі. Тап осы мезгілде көптеген адамдар ойықтағы судың мұздың жоғарғы шетінен төменде орналасатынына мән бере қоймайды. Бұл табиғи құбылыстың негізінде физикалық заңдылықтар жатыр.
Мұздың физикалық қасиеттері
Мұз тығыздығы жағынан суға қарағанда жеңілірек болып табылады. Мұздың тығыздығы шамамен 0.92 г/см3, ал судың тығыздығы 1 г/см3. Осы себепті мұз су бетінде қалқып жүреді. Мұның нәтижесінде мұз қабатының үстінде ойық пайда болған кезде су, тығыздығы жоғары болғандықтан, төменге түсіп кетеді.
Температураның әсері
Температура да судың ойық ішінде орналасуына ықпал етеді. Мұздың беті суық болған сайын, оның құрылымы тығызырақ болады, бұл судың оның үстінде қалмай, астына қарай өтуіне себепші болады. Қыстың қақаған суығында мұздың сыртқы қабаты одан сайын қатайып, ойықтағы судың одан да төмен орналасуын қамтамасыз етеді.
Ғылыми түсініктеме
Судың мұз үстінде емес, оның астында орналасуының негізгі себебі – мұздың ерекше кристалдық құрылымы. Мұздың гексагональды (алтыбұрышты) торы судың жеңілдеу болуына мүмкіндік береді. Осы торлық құрылым арқылы мұздың тығыздығы төмендеп, ол су бетінде қалқып жүреді.
Ойықтағы су мұздың жоғарғы жағынан төмен тұратыны – бұл табиғаттың қызықты физикалық құбылысы. Мұздың тығыздығы мен кристалдық құрылымы, сондай-ақ температуралық факторлар осы сұрақтың жауаптары болып табылады. Бұл құбылыс бізге табиғаттың таңғажайып заңдылықтарын тереңірек түсінуге мүмкіндік береді.