Адамның денесінде Менделеев кестесінің элементтері бар ма?
Біздің денеміз күрделі құрылымға ие екені белгілі. Ал адам ағзасында химиялық элементтердің қандай түрлері кездеседі? Бұл мақала осы қызықты сұрақтың жауабын іздейді.
Адам ағзасы химиялық элементтерден құралады деген түсінік кең таралған, бірақ нақты қандай элементтер бар және олардың үлестері қандай? Бұл сұрақтың жауабы кімді болсын қызықтыратыны анық. Менделеев кестесіндегі элементтердің барлығы емес, бірақ соның басым бөлігі адам ағзасының құрамында кездеседі.
Денедегі негізгі элементтер
Адам ағзасының 99%-ын негізгі алты элемент құрайды, олар: көміртек (C), оттек (O), сутек (H), азот (N), кальций (Ca) және фосфор (P). Бұл элементтер белоктар мен нуклеин қышқылдары, жасуша мембраналары және сүйек құрылымы сияқты негізгі биомолекулаларды қалыптастырады.
Көміртек, сутек және оттек
Біздің денеміздің көп бөлігі судан тұрады, ал су молекуласының құрамына сутек пен оттек кіреді. Көміртек биологиялық молекулалардың басты құрылымы ретінде қызмет етеді.
Микроэлементтер
Адам ағзасында микроэлементтер деп аталатын Менделеев кестесіндегі басқа элементтер де бар. Мысалы, темір (Fe) қанды тасымалдайтын гемоглобин құрамында, цинк (Zn) иммундық жүйе жұмысына қатысады, ал мыс (Cu) энергия өндіруге қажет ферменттердің құрамында кездеседі.
Ерекше элементтердің рөлі
Кейбір элементтер ағзадағы нақты процестер үшін қажет. Мысалы, йод (I) қалқанша без гормондарының синтезінде маңызды рөл атқарады, ал селен (Se) антиоксиданттық қорғаныс жүйесіне қатысады.
Менделеев кестесінің барлық элементтері бар ма?
Нақты айтқанда, Менделеев кестесінің барлық элементтері адам ағзасында кездеспейді. Кейбір элементтер биологиялық процестерде пайдаланылмайды немесе тіпті зиянды болуы мүмкін. Тек өмірлік маңызды функцияларды орындайтын және биохимиялық реакцияларға қатысатын элементтер ғана ағзаға кіреді.
Қорыта айтқанда, адам ағзасы Менделеев кестесіндегі элементтердің басым бөлігін қамтиды, бірақ олардың барлығы біз үшін қажет немесе пайдалы емес. Бұл күнделікті өмірде дұрыс тамақтану мен элементтердің балансына назар аудару маңызды екенін көрсетеді.