Неге ұшақтар аспанға кейде із қалдырады, ал кейде жоқ?
Ұшақтардың артында кейде ұзақ уақыт көрініп тұратын ақ жолақтар қалай және неге пайда болатынын, ал кейде мүлдем көрінбейтінінің себептерін түсіндіретін мақала.
Аспанда ұшақтардың артынан ақ-пұшпақ жолақтардың пайда болуы көптеген адамдарға таныс және қызықты құбылыс. Бұл іздер неге пайда болады және кейде неге көрінбейді? Бұл мақалада осы құбылыстың негіздерін талқылаймыз.
Ұшақ іздері қалай пайда болады?
Ұшақтардың артында қалатын ақ жолақтарға ғылыми тілде контрейл немесе конденсациялық іздер деп аталады. Олар ұшақ қозғалтқыштары арқылы шығатын су буы мен газдардың ауадағы суық температурада тез конденсацияланып, мұз кристалдарына айналу нәтижесінде пайда болады. Бұл кристалдар күн сәулесін шағылыстырып, ақ жолақтар ретінде көрінеді.
Неге іздер әрқашан пайда болмайды?
Контрейлдердің пайда болуы ауа райына, әсіресе ылғалдылық пен температураға тікелей байланысты. Егер атмосферадағы су буы жеткілікті болмаса немесе температура өте жоғары болса, конденсация пайда болмайды, сондықтан ұшақ іздері көрінбейді.
- Ылғалдылық: Егер ауадағы ылғалдылық төмен болса, конденсацияға қажетті су буы болмайды.
- Температура: Жоғары температурада мұз кристалдарының пайда болуы қиындайды.
Ұшақтардан қалған іздердің түрлері
Контрейлдер әртүрлі болып келеді, олардың пайда болу ұзақтығы мен қалыңдығына қарай жіктелуі мүмкін:
- Қысқа мерзімді іздер: Бұлар жылдам таралып, тез жоғалады.
- Ұзақ мерзімді іздер: Мұндай іздер бірнеше сағатқа дейін сақталып, бірте-бірте бұлттарға ұқсап таралады.
Ұшақтардың із қалдыруы атмосфераның ерекше жағдайларына байланысты екенін білдік. Бұл құбылыс ұшақтардың ұшу технологиясын түсінуге мүмкіндік береді және метеорологиялық зерттеулерде маңызды рөл атқарады. Сонымен қатар, бұл бізді табиғаттың ерекше құбылыстарына тағы да куә етеді.