Сүтқоректілердің неге оңқай немесе солақай болатынын білесіз бе?

Адамдардың көпшілігі оңқай немесе солақай екені белгілі, бірақ бұл феномен тек адам баласына тән құбылыс емес. Жануарлар әлемінде де сүтқоректілердің белгілі бір қол басымдылығына ие екендігі байқалады. Осы мақалада біз жануарлардың неге оңқай немесе солақай болып келетіні туралы сұраққа жауап іздейміз.

Қол басымдылығы дегеніміз не?

Қол басымдылығы белгілі бір ағзаның дене мүшелерінің, әдетте қол немесе аяқтың бір жағын басымдықпен қолдануы. Бұл құбылыс көбіне ми құрылымымен және генетикалық факторлармен түсіндіріледі.

Сүтқоректілерде қол басымдылығы қалай көрінеді?

Ғалымдар жануарлардың қозғалысы мен әрекеттерін зерттеп, олардың бір жағын көбірек пайдаланатынын байқаған. Мысалы, иттердің басым бөлігі оң жақ алдынғы аяғын бірінші басады, ал көртышқандар лабиринт арқылы өткенде көбіне оң жаққа бұрылуға тиянақты.

Қол басымдылығының себептері

Қол басымдылығы нейрофизиологиямен және генетикамен тығыз байланысты. Ми құрылымында бір жағының доминантты болуына байланысты сол жақ немесе оң жақ дене мүшелері басым қолданылады. Генетикалық ерекшеліктер де бұл құбылыстың негізінде жатыр, кейбір жануарлар ұрпақтан ұрпаққа осы қасиетті мұра етіп қалдырады.

Қол басымдылығының әсері

Жануарлардың оңқай немесе солақай болуы олардың қоршаған ортаға адаптациялануына, аң аулау, қорғану тәрізді әрекеттеріне әсер етеді. Қолайлы басым жақ арқылы олар жылдамырақ, тиімдірек әрекет жасау мүмкіндігін иеленеді.

Қол басымдылығы құбылысы тек адамзатқа ғана тән емес, жануарлар арасында да кеңінен таралған. Оның себептері нерв жүйесіндегі ерекшеліктерге, генетикалық факторларға және қоршаған ортаға бейімделумен байланысты. Зерттеулер бұл құбылыстың жан-жақты және қызықты құпияларын ашуда жалғасуда.