Ыстық су суық суға қарағанда неге тезірек қату мүмкіндігі бар?

Әлемде көпшілікке таныс емес, бірақ ғылымда белгілі бір қызықты құбылыстардың бірі – ыстық судың суық суға қарағанда тезірек қатуы. Бұл таңқаларлық факт алғаш рет жаңа заманғы ғылыми әдебиеттерде Эрасто Мпемба есімді танзаниялық мектеп оқушысы көрсеткеннен кейін танымал болды. Сондықтан бұл құбылыс "Мпемба эффектісі" деп аталады.

Мпемба эффектісінің тарихы

1963 жылы Эрасто Мпемба балмұздақ жасау барысында ыстық қоспаны мұздатудың суық қоспаны мұздатуға қарағанда тезірек болатынын байқады. Бұл байқау бірнеше жылдар бойы ғылыми қауым орындалған түрлі зерттеулермен расталды. Бірақ қандай нақты факторлар бұл құбылысты түсіндіреді?

Мүмкін себептер

Мпемба эффектісінің бірнеше теориясы бар. Осы әсердің пайда болуына ықпал ететін негізгі факторларды қарастырайық:

• Бу ұшуы: Ыстық судың бір бөлігі ұшқындарға айналып кетеді, сондықтан жалпы көлемі азаяды. Азайған көлем суда мұздың пайда болуын тездетеді.
• Конвекция қозғалысы: Ыстық суда конвекция процестері күштірек, сондықтан жылудың тез таралуы да мұздату процесін жылдамдатады.
• Еріген газдар: Ыстық суда еріген газдардың деңгейі төмен болады, бұл да судың физикалық қасиеттерін өзгертіп, мұздату процесін тездетеді.

Ғылыми зерттеулер

Бұл құбылысты түсіндіруге арналған көптеген ғылыми зерттеулер бар. Соңғы зерттеулерде, негізгі фактор ретінде, әртүрлі физикалық және химиялық процестердің бірге әсер ететіні анықталды. Әрбір мәселеге ғылыми дәлелдеулер керек болғандықтан, бұл даулы тақырыптардың бірі болып қала береді.

Ыстық судың суық суға қарағанда тезірек қатуы туралы құбылыс әлі де зерттелуде. Бұл қызықты құбылыс түрлі теориялар мен зерттеулердің бастамасы болды және болашақ ғылым үшін көптеген ашылулар алдында тұрғандай әсер қалдырады. Осы мақалада келтірілген мәліметтер сіздің бұл құбылысты тереңірек түсінуге мүмкіндік береді деп сенеміз.