Жүгері жабайы табиғатта неге көбеймейді?
Бұл мақалада жүгерінің жабайы табиғатта табиғи түрде көбеюіне кедергі болатын негізгі факторлар қарастырылады.
Жүгері – ауыл шаруашылық өнімдерінің ішіндегі маңызды дақылдардың бірі. Алайда, бұл дақыл жабайы табиғатта неге көбеймейді деген сұрақ туындайды. Осы мақалада біз жүгерінің табиғи жағдайда көбеюіне кедергі жасайтын себептерді талқылаймыз.
Жүгерінің қайдан шыққаны
Жүгері, ғылымда Zea mays деп аталады, Орталық Америкадан шыққан. Ол мексикалық теосинтеден шыққан және мыңдаған жылдар бойы адамдардың селекциясы арқылы өзгеріске ұшыраған. Қазіргі кездегі жүгері түрлері адам қолы арқылы мәдениетке айналған, сондықтан табиғи ортада кездесуі сирек.
Тұқымдарының таралуы
Жүгерінің тұқымдары өздігінен таралуға қабілетсіз. Жүгерінің дәндері өте ауыр және құрғақ жағдайда оңай сынсады. Жабайы өсімдіктердің тұқымдары желмен, сумен немесе жануарлар арқылы таралады. Алайда, жүгерінің өсіп-өнуі үшін оның тұқымдарын адамдар қолданып жерге себуі керек.
Эволюциялық бейімделу
Жүгері эволюция барысында адамның қажеттіліктеріне бейімделген. Оның тұқымдары арнайы жерге себілгенде ғана өнеді және қолайлы жағдайлар қажет. Жабайы табиғатта мұндай шарттар үнемі болмауы мүмкін.
Қоршаған орта
Жүгері өсетін топырақ пен климаттық жағдайлар да ерекше мәнге ие. Ол құнарлы топырақты және тұрақты суаруды талап етеді. Жабайы табиғатта мұндай жағдайлар сирек кездеседі, бұл жүгерінің жабайы ортада көбеймеуіне әкеледі.
Зиянкестер мен аурулар
Жүгері ерекше фитопатогендер мен зиянкестерге сезімтал. Жабайы жағдайда кең таралған аурулар мен жәндіктер жүгері дақылының өсуіне кедергі жасайды, бұл да оның табиғи жағдайда көбеюіне мүмкіндік бермейді.
Жүгерінің жабайы табиғатта көбеймейтіні бірнеше факторларға байланысты, оның ішінде адамның селекциялық қызметі, табиғи таралу әдістерінің жоқтығы, қолайсыз қоршаған орта жағдайлары және зиянкестер мен ауруларға сезімталдық бар. Бұл факторлар жүгерінің мәдени дақыл ретінде ғана өмір сүруіне ықпал етеді.