Қазақстанда "Апорт" алмасының сортын қалпына келтіру жөніндегі жоспар

Министрлік ауыл шаруашылығы және Ұлттық аграрлық ғылыми-білім беру орталығы (НАНОЦ) "Апорт" алмасының сортын қайта жаңғырту бағдарламасын әзірледі. Бұл туралы үкіметтің баспасөз қызметі хабарлады - деп хабарлайды eldala.kz тілшісі.

Бағдарламаның мақсаты мен мерзімі

Бағдарлама 2024-2028 жылдарға арналған. Оның операторлары ауыл шаруашылығы министрлігі мен НАНОЦ болмақ, ал ғылыми-технологиялық және әдістемелік қолдауды Қазақ ғылыми-зерттеу институты (ҚазНИИ) қамтамасыз етеді.

Саженец отырғызу және стандарттарды әзірлеу

• 2024 жылы "Сиверс" алмасының тұқымдарын жинау басталады.
• ҚазНИИ-дің "Талғар" филиалында 10 гектар аумақта саженец отырғызу жоспарланған.

Келешектегі жоспарлар

Келесі екі жылда 100 гектар алқапқа жаңа бақ отырғызу үшін қажетті саженецтерді өсіру жоспарлануда. Осыдан кейін "Апорт" алмасын жекеменшік бағбандар арасында кеңінен өндіру мүмкіндігі туады.

"Апорт" алмасына қатысты ерекшеліктер

"Апорт" алмасының сорты ерекше күтімді талап етеді, сапалы өнім алу тек 850-1250 метр биіктіктегі жерлерде мүмкін. Алматының тау етектерінде мұндай учаскелер көп емес. "Апорт" алмасының өнім беру мерзімі 8-9 жылды құрайды, ал басқа сорттар 4-6 жылда жеміс бере бастайды. Қазақстандық сорт, сапалық сипаттамалары арқасында, ел тұрғындары арасында өте танымал.

"Апорт" алмасының сортын қалпына келтіру үшін Қазақстанда қажетті тарихи және селекциялық база бар.

Зерттеуді жүргізудің қорытындысы

2011 жылдан бері "Апорт" алмасын жаңарту жұмыстарын жүргізген ғалымдар бүгінгі күні 1000-нан астам "Сиверс" сортын зерттеді. Олардың ішінен ДНҚ талдауы нәтижесінде "Апорт қан-қызыл" сортын шығару үшін 11 түрі таңдап алынды. 2015 жылы 5 гектар жерге саженецтер отырғызылды, ал 2023 жылы эксперименттік бақ жеміс берді.

Вице-премьер Серік Жуманғарин "Апорт" жаңғыру бағдарламасының жобасын бекітіп, аграрлық жоғары оқу орындарының студенттерін бағдарлама іске асыруға тартуды тапсырды.