Ауыл шаруашылығы: Депутаттың пікірі мен басты мәселелер

Мажилис депутаты Айдарбек Ходжаназаров фермерлер үшін ағымдағы аграрлық жылдың жақсылыққа толы емес екенін айтты. Депутаттың пікірінше, егістік жұмыстарын қаржыландыруды тез арада бастау қажет, деп хабарлайды eldala.kz тілшісі.

Депутат фермерлердің бидай 3 класындағы бағаларының өткен жылдың 4 класындағы бағалардан төмен екенін атап өтті. «Алғашқы мына цифрларды қарастырып өткім келеді. Бидайдың 5 класындағы орташа бағасы былтыр 55 мың теңге/тонна болса, биыл 3 класындағы бидай 45-50 мың теңге шегінде қалып отыр. Біз егіс алқабынан 30-40% жоғары өнім жинадық, бірақ бағамыз 20%-ға төмендеді. Демек, бұл жыл өткен жылмен салыстырғанда небәрі 10%-ға жақсы»,- деді Айдарбек Ходжаназаров.

Нарықтағы жағдай

Сол уақытта, фермерлерге үлкен көлемде бидай экспорттау міндеті тұр. Нарықта үлкен бәсекелестік бар, фермерлер сатып алушылар үшін бәсекеге түсуге мәжбүр.

«Фермерлер үшін екі маңызды мерзім бар – 15 қараша мен 15 желтоқсан, несие берушілерге міндеттемелерді өтеу мерзімі. Сәйкесінше, бұл бағаға ауыртпалық түсіреді»,- деді депутат.

Қаржыландыру мәселесі

Фермерлердің несиелерін тез арада төлеуі қажет. Олардың бидайды кез келген бағамен сатуға ынталанбауы үшін келесі егіс жұмыстарына қаржыландыруды ертерек жүргізу керек. Бұл қаржыны несиелер мен басқа міндеттемелерді өтеуге бағыттап, кейін алты ай ішінде бидайды сату мүмкіндігі туындайды.

«Екінші мәселе, нарық тұрақсыздыққа тап болды, элеваторлар дәнді дақылдарды қабылдай алмай отыр. Қазіргі уақытта элеваторлардың саны жеткілікті, бірақ нарық жұмыс істемесе, олар да өнімді қабылдай алмайды»,- деді депутат.

Элеваторлардың мәселесі

Элеваторлар мәселесін шешу үшін депутат субсидиялау бағдарламасына тұрақты бидайды қосу ұсынысын айтты. Қазақстанда бұл өнімнің көлемі аз, бірақ дурум бидайы элеваторларда көп орын алады.

«Біз бұл аздаған көлемдегі тұрақты бидайды шетелге экспорттасақ, 1 миллион тонна жұмсақ бидай қабылдауға мүмкіндік аламыз. Осылайша, біз екі терминдік мәселені шешеміз»,- деді Айдарбек Ходжаназаров.

Сондай-ақ, депутат күріш сатылымындағы проблеманы да атап өтті: оның бағасы екі есе төмендеді. Егер былтыр өнімнің бағасы 380-400 мың теңге/тонна болса, биыл 230-250 мың теңге деңгейінде қалып отыр.

Болашаққа көзқарас

Депутат бұл ауыр жылдардың бірінші емес екенін ескеріп, саладағы тұрақты қаржылық көрсеткіштерді қалпына келтіру үшін уақыт қажет екенін айтты.

«Былтыр фермерлер өте қатты зардап шекті, және біз бір жыл ішінде олар қалпына келе алмайтынын айттық. Біз үш жыл ішінде қалпына келетінін болжамдадық. Фермерлердің биыл тез арада сауығып кететінін күту – ерте»,- деп аяқтады Айдарбек Ходжаназаров.