Неліктен Қазақстанда әр алтыншы жұмысшы ресми еңбек келісімін жасамайды?
Қазақстандағы «жасырын» жұмысқа жалдау мәселесінің әлеуметтік профилі.
Әрбір алтыншы жұмыс істейтін қазақстандық ресми еңбек келісімінсіз жұмыс істейді. Аналитика компаниясы Adam Research жүргізген социологиялық зерттеу еліміздегі бейресми еңбек қатынастарының жай-күйін көрсетеді - деп хабарлайды ranking.kz.
Неліктен жастар «жасырын» жұмысты таңдайды?
Зерттеу нәтижелері бойынша, «жасырын» жұмыста жүргендердің 36,7%-ы 34 жасқа дейінгі жастар болып табылады. Олардың арасында тек 28,2%-ы мектеп бітірген, ал 19,1%-ы орта мамандандырылған білім алды.
Дәреже мен табыс деңгейі
«Жасырын» жұмысқа кіретін қызметкерлердің негізгі салалары өндіріс, ғылым немесе біліммен байланысты емес. Олар көбінесе құрылыс, қоғамдық тамақтандыру, сауда және ауыл шаруашылығында жұмыс істейді.
- 24,9% респонденттер үш жылдан аз уақытты өз елді мекендерінде өткізген; бұл көрсеткіш оларды ішкі мигранттар ретінде сипаттайды.
Табыс деңгейінің градациясы
«Жасырын» жұмыста жүргендер, әдетте, аз табыс табады: 20,8% респонденттер 100 мың теңгеден аз табыс алады, ал 23,1% 100-200 мың теңге арасындағы табысты көрсетеді. Естеріңізге сала кетейік, Қазақстандағы ең төменгі жалақы өткен жылы 85 мың теңге, ал номиналды жалақы 390,3 мың теңге болған.
«Жасырын» жұмыста жүргендердің көпшілігі аз табыспен өмір сүреді».
Зерттеудің тағы бір маңызды нәтижесі - отбасылық табыс деңгейі. 26,9% респонденттердің отбасылары 100 мың теңгеге дейін табыс табатыны, ал 20,8%-ы 100-200 мың теңге аралығында екенін атап өту керек. «Жасырын» жұмыстағы қызметкерлердің 61,9%-ы жалақыларының жинақ жасауға мүмкіндік бермейтінін мәлімдеді.