Қазақстанда 190 индустриялық жобаның іске қосылуы күтілуде

«Қазақстанға күшті, технологиялық прогреске сүйенген өндіріс қажет, ол жаһандық және әсіресе аймақтық нарықтарда табысты бәсекелесуге қабілетті». Қасым-Жомарт Тоқаев, Қазақстан Республикасының Президенті. хабарлайды Актобе Таймс

2025 жылы Қазақстанда соңғы бес жылда жүзеге асырылатын индустриялық жобалар саны максималдық деңгейге жетеді. 190 жобаның іске қосылуы 1,5 триллион теңгеге жаңа 20,1 мың жұмыс орнын ашуға жол ашады. Толық қуаттылыққа шыққанда, өндіріс көлемі 2,2 триллион теңгеге жетеді.

Қазақстанда сутек пероксиді, сұйық шыны, күкірт қышқылы, минералды тыңайтқыштар, полипропилен және сары фосфордың қосымша көлемдері өндіріледі. Осы жобалар нарықтағы позицияларды айтарлықтай күшейтуге және химиялық салада одан әрі дамуға ықпал етеді.

Биыл сэндвич-панельдер, керамикалық кірпіш және құрғақ құрылыс қоспаларын өндіру зауыттары іске қосылады. «Qaragandy Power Silicon» және «Ekibastuz FerroAlloys» зауыттарының іске қосылуы ферросплавтар өндірісін едәуір арттыруға мүмкіндік береді.

2025-2035 жылдар аралығында министрлік металлургия, машина жасау және химиялық өнеркәсіпте 9 ірі жобаны іске асырады. Осы жобалардың жобалық қуатына шығу кезінде өндірілген өнім көлемі шамамен 7,3 миллиард долларды құрайды. Инвестициялар көлемі 6 триллион теңгеге тартылады, 12 мың жұмыс орны құрылады. Жобалар Президенттің тапсырмасы бойынша қалыптасқан 17 ірі бастаманың қатарына кіреді, 25 мың жұмыс орнын ашу перспективасымен. Барлық жобалар жоғары өңдеу кластерлерін құруға бағытталған.

«Автомобиль өндірісі, ыстық брикеттелген темірдің өндірісі, мыс балқыту зауытының құрылысы, аммиак-карбанид кешені, калий тұздарын өндіруге арналған байыту-өндірістік кешен және гидрометаллургиялық комбинат сияқты айрықша жобалар іске қосылады», — деп атап өтті Өнеркәсіп және құрылыс министрі.

Осы тоғыз жобаның екеуі 2025 жылы іске қосылады. Қостанай облысындағы KIA автомобильдерін шығаратын зауыт 1500 жұмыс орнымен жылына 70 мың автомобиль шығаруды жоспарлап отыр. Алматыдағы Changan, Chery және Haval автомобильдерін өндіретін көпбрендті зауыт 3600 жұмыс орнын қамтамасыз етіп, жылына 90 мың автомобиль шығарады.

Жаңа автомобиль жобаларының арқасында 2025 жылы өнімділік 5%-ға өседі деп күтілуде. Шамамен 149 мың жеңіл автомобиль шығарылады (2024 жылы - 134 мың).

Қазақстанда бес жыл ішінде өңдеу өнеркәсібінде 5,9%-дық өсім тіркелді. Бұл металлургия (+6,9%), машина жасау (+9,7%), химиялық өнеркәсіп (+7,7%) және басқа салалардағы көлемдердің артуы арқасында жүзеге асты. Жалпы өндіріс көлемі 24,5 триллион теңгені құрады.

Түсті және қара металлургия тұрақты өсімді көрсетуде. Мыс, алюминий, мырыш және қорғасын өндірісі мен қайта өңдеуі артуда. Құрылыс материалдарын өндіру қарқынды дамып жатыр, бұл ішкі нарықтың нишалық қажеттіліктерін жабуға және экспорттық нарықтарға шығуға мүмкіндік береді.

Индустриялық жобаларды іске асыру үшін 15 арнайы экономикалық және 51 индустриалдық зона жұмыс істейді. 2025 жылы олардың аумағында 110 жоба жүзеге асырылатын болады.

Елде жаңа механизм – шағын өнеркәсіптік аймақтар енгізілген, олар бизнес үшін дайын кеңістіктер ұсынады. Жоба аясында кәсіпкерлер объектілерді салуға жеңілдетілген несиелер мен ыңғайлы жалға алу жағдайларын ала алады, бұл шағын және орта бизнесті дамытуға көмектеседі.

Бүгінде инвесторлар елдің сегіз өңірінде (Астана, Шымкент, Солтүстік Қазақстан, Қарағанды, Қостанай, Жамбыл, Қызылорда, Түркістан) 34 шағын өнеркәсіптік аймақты іске асырып жатыр. 2025 жылы 14 өңірде шағын өнеркәсіптік аймақтар құру жоспарланып отыр.

Қолдаудың бір шарасы ретінде толық ақпаратпен Қазақстандық өнім өндірушілердің бірыңғай тізілімі енгізіледі. Ірі тапсырыс берушілерді жергілікті өнімді дамыту бағдарламаларын бекітуге міндеттейді. Сонымен қатар, әлеуметтік объектілерді салуда отандық құрылыс материалдары мен жабдықтарды импорттыққа ауыстыру мәслихаттармен келісуді талап етеді.

Бұл шаралар отандық өндірушілердің позицияларын нығайтуға, олардың бәсекеге қабілеттілігін арттыруға және шағын және орта бизнесті ынталандыруға бағытталған.

2024 жылы өңдеу секторында 163 және тау-кен өнеркәсібінде 17 жоба іске асырылды. Инвестициялар жалпы сомасы 1,3 триллион теңгеден асты.

Жаңа өндірістер еліміздің көптеген өңірлерінде ашылды. Ең көп жоба Түркістан, Алматы, Жамбыл, Қостанай, Қызылорда, Солтүстік Қазақстан облыстарында, Алматы және Шымкент қалаларында жүзеге асырылды.

Елде катодтық мыс, dore түріндегі алтын өндіру жөніндегі кәсіпорындар жұмыс істей бастады. Қазақстанда алғаш рет вольфрам концентратын өндіруге кірісілді. Тұрба арматурасын, жылу изоляциялық материалдарын, керамикалық плиткаларды, Chevrolet Onix автокөліктерін,家具 мен жүк көліктеріне арналған компоненттер өндіретін зауыттар іске қосылды.

2024 жылы енгізілген жобалардың толық қуаттылыққа шыққаннан кейін өндіріс көлемі шамамен 2 триллион теңгеге жетеді.

Қазақстанда отандық өндірушілерді қолдаудың тиімді тетіктері – офтейк-контракттар мен ұзақ мерзімді келісімшарттар арқылы жүзеге асырылуда, бұл жергілікті өнімнің үлесін арттыруға көмектеседі. 2024 жылы ірі субъектілермен 600-ге жуық ұзақ мерзімді келісімшарттар мен офтейк-контракттар жасалды, жалпы сомасы 704 миллиард теңге. Министрлік ішкі елдегі өнімділікті дамыту жұмыстарын жалғастыра береді.

Қазақстандағы индустриялық даму тұрақты экономикалық өсімді сақтауда маңызды рөл атқарады. Мемлекеттік саясат өнеркәсіпті дамытуға бағытталған, бұл жаңа жұмыс орындарын құрып, шетелдік тауарларға тәуелділікті азайтады. Бұл, өз кезегінде, елімізде өндірісті жақсартуға ықпал етеді.