Қазақстанда Бизнес Алаяқтықтарының 3 Танымал Схемасы: Заңгердің Көзқарасы
Бұл мақалада Қазақстандағы бизнес әлеміндегі алаяқтық схемалары зерттеледі. Заңгердің пікірімен, оқырмандар алаяқтықты алдын алудың және одан қорғаудың тәсілдерін түсінеді.

Қазақстанда соңғы жылдары бизнес әлеміндегі алаяқтық оқиғалары көбейіп, кәсіпкерлер мен инвесторлар үшін үлкен қауіп төндіріп отыр. Алаяқтық схемаларының әртүрлілігі мен күрделілігі алдауды қиындатып, жәбірленушілердің құқықтарын қорғау мәселесін қиындатады. Бұл мақалада заңгердің пікірінше, Қазақстанда жиі кездесетін үш алаяқтық схемасы қарастырылады.
1. Инвестициялық алаяқтық
Инвестициялық алаяқтық – бұл салымшылардан жоғары қайтару обещаниясымен ақша жинау схемасы. Көптеген алаяқтар өздерінің "инвестициялық жобаларын" ұсына отырып, атақты компаниялардың немесе жобалардың логотиптерін қолданады. Олардың мақсаты – жиналған қаражатты өз пайдасына жұмсау.
Заңгерлердің айтуынша, мұндай алаяқтық схемалардан қорғау үшін, әрбір инвестор жобаның заңдылығын тексеріп, шарттардың дұрыстығына назар аударуы керек.
2. Қызмет көрсету алаяқтығы
Бұл схема көбінесе жалған компаниялардың өз қызметтерін ұсына отырып, клиенттерден ақша алуымен байланысты. Мысалы, тренингтер, маркетингтік кеңестер немесе веб-сайттарды жасау қызметтері. Алаяқтар өз қызметтерінің жоғары сапасын айтады, бірақ нәтижесінде клиент ешқандай пайда алуға тиіс болмайды.
Мұндай алаяқтықтың алдын алу үшін, клиенттер қызмет көрсетушінің тәжірибесі мен рейтингін тексеруі керек, ал компанияның деректемелері заңды түрде расталуы тиіс.
3. Банк есепшоттарына алаяқтық
Көптеген кәсіпкерлер мен азаматтар алаяқтыққа жәбірленуші болуға дайынданып, банктер мен қаржылық ұйымдардың қызметіне сенеді. Бұл схемада алаяқтар жеке мәліметтерді ұрлап, клиенттердің банктік есепшоттарына кіріп, ақша ұрлайды. Әдетте, жәбірленушілер әлеуметтанулық инжиниринг немесе фишинг арқылы алданады.
Заңгерлердің пікірінше, жеке мәліметтерді қорғау үшін, клиенттер электронды хат-хабарлар мен хабарландыруларды мұқият тексеріп, тек сенімді платформаларда жұмыс істегені жөн.
Қазақстандағы бизнес алаяқтықтарының схемалары әркелкі, ал оларға қарсы тұру үшін заңгерлік сауаттылық пен ескертулер қажет. Кәсіпкерлер мен азаматтар өз құқықтарын қорғау үшін, құқықтық кеңес алудан тартынбауы тиіс. Алаяқтарға тап болмау үшін мүлде ешкімнің де алданбау керек.