Адам миының тек 10%-ын ғана пайдаланамыз ба?
Көпшілік арасында кең таралған "Адам миының тек 10%-ын ғана пайдаланамыз" деген пікір шындыққа қаншалықты жақын? Бұл мифтің пайда болуына әсер еткен факторларды қарастырамыз.
Адам миының мүмкіндіктерін тек 10% шамасында ғана пайдаланатынымыз туралы идея ғылым тарихында ұзақ уақыттан бері талқыланып келеді. Бұл тұжырым көптеген фильмдерде, кітаптарда және мотивациялық дәрістерде кездеседі. Алайда, ол шынайы ма әлде бұл жай ғана миф пе?
Тұжырымның пайда болуы
Еріксіз интерпретация
Бұл мифтің қандай да бір ғылыми дереккөзден пайда болғанын айту қиын. Кейбір деректерге сенсек, АҚШ-тың атақты психологы және философы Уильям Джеймс 1907 жылы "Адам өз әлеуетінің тек бір бөлігін ғана пайдаланады" деп мәлімдеген болуы мүмкін. Дегенмен, ол нақты бір санды атаған жоқ.
Ғылыми терминдердің дұрыс түсіндірілмеуі
20 ғасырдың басында нейрология жаңа даму үстінде болды және сол уақытта нейрондардың тек бір бөлігі ғана белсенді болатын сәттер анықталған еді. Бұл ақпарат кейбір ғалымдар немесе журналистер тарапынан "тек 10%-дық белсенділік" деп қате түсіндірілген болуы мүмкін.
Ғылымдағы дәлелдер
Заманауи зерттеулер
Қазіргі заманғы нейровизуализация құралдары, мысалы, функционалды магнито-резонансты томография (fMRI) және позитрондық эмиссиялық томография (PET), мидың көп бөліктерінің тапсырмаларды орындау кезінде белсенді екенін көрсетеді. Бұл құралдар адамдардың әртүрлі ойлау, сөйлеу және қозғалыс кезеңдерінде ми бөліктерінің қаншалықты белсенді екенін дәлелдейді.
Нейрондық байланыстар
Адам миы өте күрделі және көпқабатты нейрондық байланыстар жүйесі арқылы жұмыс істейді. Әрбір нейрон көптеген басқа нейрондармен байланысады, сондықтан бір ғана тапсырма мидың үлкен бөлігіне әсер етеді.
Адам миының 10% деген миф шындыққа сәйкес келмейді және оны кең көлемде тарату тек қана халықтың түсінігін бұрмалайды. Ғылыми зерттеулер көрсеткендей, миымыздың барлық бөліктері белгілі бір уақытта қандай да бір дәрежеде белсенді болады. Әртүрлі міндеттерді орындау үшін мидың әртүрлі аймақтары үйлесе отырып жұмыс істейді. Сондықтан, біздің миымыз әлдеқайда күрделі және кең мүмкіндіктерге ие.