Гималайлар қалай пайда болды?

Гималайлар - әлемдегі ең биік таулар қатары, оның ішінде Эверест шыңы да бар. Олар Оңтүстік Азияда, нақтырақ айтқанда, Непал, Бутан, Қытай және Үндістан елдерінің шекарасында орналасқан. Бұл мақаламызда Гималайлардың пайда болуына әсер еткен факторлар мен олардың қазіргі заманғы көрінісі туралы сөз қозғаймыз.

Геологиялық тарихы

Гималайлардың пайда болуы шамамен 50 миллион жыл бұрын басталған. Бұл процесс жанартау атқылауы және тектоникалық плиталардың жылжуы арқылы жүзеге асқан. Үнді плитасы мен Еуразия плитасы бір-біріне қарсы қозғалған кезде, олардың кездесуінен үлкен қысым туындап, жер қыртысы көтеріле бастаған.

Палеозой және мезозой кезеңдеріндегі өзгерістер

Алғашында бұл аймақты үлкен мұхит жапқан болатын. Палеозой және мезозой кезеңдерінде сол мұхиттың астында көп мөлшерде шөгінділер жиналды. Бұл шөгінділер үлкен қысым мен температура әсерімен тасқа айналған. Кейінірек Үнді плитасының солтүстікке қарай жылжуы мұның тауға айналуына себеп болды.

Тектоникалық плиталардың әсері

Үнді-Аустралия плитасы және Еуразия плитасы бір-біріне қарсы қозғалуының нәтижесінде үлкен тектоникалық күш пайда болған. Бұл күш жер қабығының көтерілуіне, әрі Гималайлардың қазіргі биік шыңдарының қалыптасуына алып келді. Бұл процесс бүгінге дейін жалғасып, таулардың биіктігі жылына шамамен 5 мм-ге дейін өсіп отыр.

Гималайлардың пайда болуы Жердің геологиялық өзгерістерінің күрделі нәтижесі болып табылады. Олардың қазіргі көрінісі біздің планетамыздағы ең әсерлі құбылыстардың бірі әрі табиғаттың ғажайып шеберлігі деп атауға лайық. Ғалымдар үшін Гималайлар әлі де зерттеуді қажет ететін тылсымдар мекені болып қала береді.