«Қабырғаның да құлағы бар» деген сөз қайдан шыққан?
Бұл мақалада қазақтың кең таралған мақалының шығу тарихы мен мағынасы қарастырылады. Осы мақалдың артында жатқан терең тарихи және мәдени сабақтары туралы біле аласыз.
Қазақтың бай мәдениеті мен терең тарихы көптеген мақал-мәтелдер мен нақыл сөздерде көрініс табады. Соның ішінде, «Қабырғаның да құлағы бар» деген сөз тіркесі көпшілікке таныс. Бірақ, бұл мақал қайдан пайда болды және оның мағынасы қандай?
Бұл мақалдың шығу тарихы
Мақалдың шығу тарихы нақты белгілі болмаса да, оны түсінудің бірнеше жолдары бар. Тарихи мәліметтерге сүйенсек, бұл сөздің түп-тамыры көне заманнан бастау алады. Әңгімелесу мен тыңдау арасындағы байланысты білдіретін бұл сөз тіркесі қазақтың қоғамдық өмірінде орын тапқан.
Осы нақыл сөздің қажеттілігі көшпенді өмір салтында болмаса да, берік құрылыс ішінде өмір сүрген қауымдарға қатысты болды деген болжам бар. Яғни, бұл мәйегі қазақтың тұрақты ауыл мен қала өміріне өтсе де, байырғы мәдениетпен тығыз байланысты екенін көрсетеді.
Мақалдың мәні мен маңызы
«Қабырғаның да құлағы бар» деген сөздің мағынасы, негізінен, сақ болу керек екенін, әсіресе жеке әңгімелер мен жасырын ақпараттарды бөлісуде абай болуды көздейді. Бұл нақыл күнделікті өмірде ақпараттың құндылығын және оны басқарудың маңызды екенін еске салады.
Мұндағы қабырға – белгілі бір ақпараттың сыртқа жайылып кету мүмкіндігіне сілтеме жасайды. Себебі құпия мәліметтердің бөгде адамдарға жету қаупінің барын ескерту қажет болған.
Қазақтың «Қабырғаның да құлағы бар» деген мақалы ақпараттың қаншалықты маңызды екендігін және оны бөлісу барысында абай болудың қажеттілігін дәлелдейді. Бұл мақал тарихымыз бен мәдениетіміздің тереңдігіне сілтеме жасайды және қазіргі заманға да өзекті болып табылады.