Дене қызуын термометрсіз қалай өлшеген?

Термометр ойлап табылғанға дейінгі дәуірлерде халық дене қызуын өлшеу үшін түрлі интуитивті және тәжірибелік әдістерді қолданған. Бұл тәсілдер медицинаның дамуында маңызды рөл атқарғаны сөзсіз. Төменде сол әдістердің негізгі түрлері қарастырылған.

Сезіну арқылы анықтау

Адамдар көбіне қолдарын немесе еріндерін маңдайға қойып, дене қызуын сезінген. Бұл әдіс бүгінгі күнге дейін кей жерлерде қолданылады, себебі ол қарапайым және қолжетімді. Дегенмен, бұл әдістің дәлдігі төмен болғандықтан, субъективті бағалауға байланысты қате мұқияттылық болуы мүмкін.

Тіл жүгірту әдісі

Кейбір халықтар дене қызуын тіл жүгірту арқылы анықтаған. Адамның қабағының немесе тамағының температурасын тілмен сезіну арқылы айырмашылықты байқаған. Бұл әдіс те нақты өлшемдер бере алмады, бірақ адамның жалпы жағдайын шамамен анықтауға мүмкіндік берді.

Саңырауқұлақты пайдалану

Кейбір аймақтардың дәрігерлері дене қызуын саңырауқұлақтың көмегімен анықтауға тырысқан. Олар дененің бетіне саңырауқұлақ суын жағып, өзгерісін бақылай отырып, температураның жоғарылағанын немесе төмендегенін болжаған.

Табиғи материалдарды қолдану

Ағаштың жапырақтары, киіз, және басқа табиғи материалдарды пайдаланған. Мысалы, адам теріге тигізілген киіздің өзгерісін байқап, температураны анықтауға тырысқан.

Медицинадағы дамудың орны

Бұл әдістердің барлығы медицина ғылымының дамуына өз үлесін қосты. Олар тәжірибе жүзінде жинақталған ақпарат негізінде болашақ құралдарды жасауға негіз болды. Қазіргі уақытта термометрсіз дене қызуын дәл анықтау мүмкін емес болғанымен, сол кездегі әдістер адамдардың қолынан келген ең жақсы тәсілдер болды.

Өткен уақыттардағы әдістерді біліп, қазіргі медициналық технологияларға деген құрметіміз арта түседі. Бұл эволюция бізге өз өмірімізді жақсартуға көмектескен прогрестің қандай маңызды екенін еске түсіреді.