Күннің қойнауында нейтрондар қалай түзіледі?

Күннің ішкі қойнауында сутегінің гелийге айналу процесінде нейтрондардың пайда болу механизмі қалай жүзеге асады? Бұл мақалада біз сол үрдістің физикалық негіздері мен оны анығырақ түсінуге арналған ақпараттарды ұсынамыз.

👁️ 13
Сурет: NASA/SDO (AIA), Public domain, via Wikimedia Commons

Күн, біздің галактикамыздағы орташа жұлдыздардың бірі, ғарыштық ауқымды ядролық реакциялар арқылы энергия шығарады. Бұл процесте сутегі өзегінде гелийге айналады. Көптеген адамдарды қызықтыратын сұрақтардың бірі - осы ядролық реакциялар барысында нейтрондардың қалай пайда болатыны.

Сутегінің гелийге айналу процесі

Күннің ішінде жүретін негізгі ядролық реакция - протон-протон тізбегі болып табылады. Бұл процесс кезінде төрт сутегі атом ядролары (протондар) бірігіп, бір гелий ядросын (гелион) құрайды. Бұл реакция барысында энергия бөлінеді, бірақ қалайша нейтрондар пайда болады деген сұрақ туындайды.

Нейтрондардың түзілу механизмі

Сутегінің гелийге айналу механизмі бірнеше қадамнан тұрады, және оның ішіндегі бір маңызды сатысы - протон мен нейтронның бірігіп, дейтронийдің (ауыр сутегі) пайда болуы. Бұл реакцияда протондар өзара тығыз байланысқа енген кезде әлсіз ядролық күш әсерінен бір протон нейтронға айналады. Бұл процесс барысында позитрон және нейтрино бөлінеді:

  • Протондардың бірігуі: Екі протон бірігіп, бір протон нейтронға ауысып, дейтрон түзейді.
  • Әлсіз ядролық күш: Кванттық физиканың заңдары бойынша, протонның нейтронға түрленуі жүзеге асады.

Күннің ядросындағы үрдістер негізінен кванттық және ядролық физика заңдары бойынша жүреді. Сутегінің гелийге айналу процесі күрделі қадамдардан тұрады. Дегенмен, протондардың нейтрондарға ауысуы - бұл әлсіз ядролық өзара әрекеттесулер нәтижесінде болатын табиғи жағдай.

Осылайша, күндегі нейтрондардың түзілуі жұлдыздардың ішкі энергия өндіру механизмдерінің маңызды бөлігі болып табылады.