Неліктен аспан денелері әртүрлі пішінде болады: планеталар мен астероидтар айырмашылығы қандай?

Астрономияны зерттегенде, біз аспан денелерінің түрлі пішіндерде болатынына назар аударамыз. Планеталар, олардың спутниктері, сондай-ақ жұлдыздар көбіне домалақ болып келеді. Ал астероидтар мен кейбір кішігірім денелерді зерттесек, олардың пішіні әртүрлі және көп жағдайда бұрыс болады. Бұл неге осылай?

Гравитацияның рөлі

Аспан денелерінің пішініне әсер ететін негізгі фактор - гравитация. Үлкен массалы денелерде гравитация теңдестірілген қысым жасайды, осылайша олар мүмкіндігінше сферикалық пішінді қабылдайды. Мысалы, Жер, басқа да планеталар мен жұлдыздар өз гравитацияларының әсерінен домалақ болады.

Астероидтардың пішіні

Астероидтар, керісінше, кішігірім массаға ие. Олардың тартылыс күші планеталармен салыстырғанда әлсіз, сондықтан олар бұрыс пішінді болып келеді. Бұл, әсіресе, гравитация күші денені толықтай ықшамдай алмайтындай жеткілікті үлкен емес болған жағдайларда айқын байқалады.

Материалдық құрылымы мен сыртқы әсерлер

Аспан денелерінің пішінің қалыптастыруда олардың құрамындағы материалдық құрылымы мен сыртқы әсерлер де маңызды рөл атқарады. Мысалы, астероидтардың бетіне соғылған метеориттер олардың пішінін өзгерте алады, ал планеталар мен жұлдыздарда мұндай әсерлер гравитацияның күшімен тазартылады.

Аспан денелерінің қалпы мен пішіні олардың физикалық қасиеттері мен даму тарихына байланысты. Планеталар мен жұлдыздардың домалақ болуы олардың гравитациялық күші мен материалдық сипатына байланысты болса, астероидтардың бұрыс пішіні олардың кішкентай массаға және сыртқы әсерлерге байланысты.