Ұйқыда білім алудың сыры неде?

Ұйқы және ми белсенділігі

Адамның миы ұйықтаған кезде де белсенді жұмыс жасайды. Зерттеушілер мидың REM (Rapid Eye Movement) және терең ұйқы фазаларында ақпаратты өңдеумен айналысатынын анықтады. Осы фазаларда ми күні бойы алынған ақпаратты реттеп, қажеттісін есте сақтап, қажетсізін жояды.

Ұйқыда білім алу мүмкін бе?

Соңғы уақыттағы бірнеше ғылыми зерттеулер ұйқы кезінде ақпаратты қабылдау мүмкіндігін қолдауда. Мысалы, кейбір адамдарға ұйықтап жатқан кезде жаңа тілдің сөздері немесе музыкалық композициялар тыңдатылғанда, ертесіне бұл ақпаратты жақсы есте сақтағандығы байқалды. Бұл ми белсенділігін арнайы әдістер арқылы басқаруға болатынын дәлелдейді.

Бұл тәсіл қалай жұмыс істейді?

Ұйқыда оқуға қатысты эксперименттер, әсіресе аудиокітаптарды немесе тілдерді үйренуде пайдаланылатын әдістер қызу талқылануда. Негізгі принцип – белгілі бір ақпаратты немесе материалды ұйқы фазаларының бірінде, әсіресе терең ұйқыға жақын кезде тыңдату. Бұл кезде ми оны өңдеп, ұзақ уақытқа есте сақтай алады.

Ғылыми талқылаулар және сын пікірлер

Бұл механикалық оқытудың тиімсіздігін көрсететін кейбір сыни пікірлер де бар. Кейбір ғалымдар ақпараттың мән-мағынасы түсініксіз кезде ұзақ мерзімді есте сақтау қиын екенін айтады. Алайда ұйқы кезінде мидың белсенді жұмыс істейтіні туралы пікірталас әлі де жалғасуда.

Ұйқыда оқу мүмкіндігі – қызықты әрі тартымды зерттеу аймағы. Егер ұйқы кезінде ақпаратты меңгеру шынымен де қолдану мүмкін болса, онда бұл білім алуды жеңілдетудің таптырмас тәсілі болуы мүмкін. Алайда, әлі де қосымша зерттеулер мен эксперименттер қажет.