Көлік дөңгелектері шын мәнінде кері айналып жатыр ма?

Көлікпен жоғары жылдамдықта жүргенде немесе теледидардан жарыс көріп отырғанда, кейде дөңгелектердің кері айналып жатқан сияқты көрінетінін байқаған боларсыз. Бұл құбылыстың артында ғылымның қарапайым, бірақ қызықты заңдылықтары жатыр. Бұл құбылыс "дөңгелек айналымында стробоскопиялық эффект" деп аталады және ол жарық пен қозғалыстың өзара әрекеттесуінен туындайды.

Дөңгелектердің кері айналуы: оптикалық иллюзияның мәні

Дөңгелектің кері айналып жатқандай көрінуінің басты себебі – адам көзі мен мидың визуалдық ақпаратты өңдеу қасиетінде жатыр. Көзіміз секілді камералар да үздіксіз көру мүмкіндігіне ие емес. Біз тез өзгеріп жатқан көріністерді "жыпылықтап" байқаймыз, және осы кезде визуалдық ақпарат мида баяу өңделеді.

Жарықтың әсері

Бұл эффект, әсіресе, жасанды жарықпен жарықтандырылған жерлерде немесе экранда бейне көргенде айқын көрінеді. Теледидар немесе компьютер экрандары суретті жылдамдықпен ауыстырады, сондықтан дөңгелектің нақты қозғалысын көрсететін сәттерді жіберіп алуы мүмкін. Бұл кезде көрерменнің миы суреттерді байланыстырып, дөңгелекті кері қозғалатындай көреді.

Камера кадрларының жиілігі

Бейнені түсіретін камералардың кадрлар жиілігі де маңызды рөл атқарады. Егер камераның кадр ауысым жылдамдығы дөңгелектің айналу жылдамдығына сәйкес келсе, онда әрбір жаңа кадрда дөңгелек спицасы бастапқы орнына өте жақын болады, бұл кері айналу иллюзиясына әкеледі.

Сонымен, дөңгелектің кері айналып жатқан секілді көрінуі – бұл оптикалық иллюзия ғана, ал шын мәнінде дөңгелектер өз бағытымен айнала береді. Бұл құбылысты біліп алғаннан кейін, келесі жолы осындай жайтқа куә болғанда, сіз бұл туралы басқаларға да түсіндіре аласыз!