Неге дене қызуы қалыпты, бірақ 35 °C ауа температурасында күн соққысы болуы мүмкін?
Бұл мақалада жаз күндері ауа температурасы мен дене қызып кетуі арасындағы байланыс зерттеліп, күн соққысының пайда болу механизмдері түсіндіріледі.
Жаздың ыстық күндері ауа температурасының көтеріліп, күн соққысының қаупі артуда. Адам ағзасы белгілі бір деңгейге дейін ыстыққа бейімделе алғанымен, кей жағдайларда дене қызуы қалыпты болса да, күн соққысына ұшырауы мүмкін. Бұл құбылысты түсіну үшін дене мен қоршаған орта арасындағы байланысты негізге алайық.
Дене қызуы мен қоршаған орта
Адамның қалыпты дене қызуы 36,6 °C болса, бұл ішкі ағзалардың тиімді жұмыс істеуіне қажет. Бірақ, қоршаған орта температурасы 35 °C және одан жоғары бола түссе, ағза өзіне түсетін жылуды шығара алмай, қиындыққа тап болады.
Күн соққысының механизмдері
Күн соққысы адамның жылу алмасу процесінің бұзылуынан туындайды. Ол үш негізгі фактордың нәтижесінде пайда болуы мүмкін:
- Ылғалдықтың жоғары болуы: Ылғал ауа терінің булану арқылы салқындауына кедергі жасайды, бұл дененің қызып кетуіне әкеледі.
- Ауаның қозғалыссыздығы: Желдің болмауы денеден жылудың декомпенсациялануына кедергі келтіреді.
- Тікелей күн сәулесі: Күн сәулесі денеге тікелей түскенде, термиялық әсер береді.
Ағзаға түскен стресс
35 °C ауа температурасында тері бетінің өзі қызып, организмге қосымша стресс түсіреді. Бұл жағдайда дене табиғи салқындату функцияларын тиімді қолдана алмайды. Себебі, терлеу мен булану процестері жеткіліксіз болып қалуы мүмкін.
Күн соққысының алдын алу
Ыстық күндері денсаулыққа зиян келтірмеу үшін келесі шараларды қарастырған жөн:
- Көлеңкеде немесе салқын орталарда уақыт өткізу.
- Көп су ішу арқылы дененің сұйықтық балансын сақтау.
- Жеңіл және ашық түсті киім кию.
- Күннен қорғайтын бас киім және көзілдірік қолдану.
35 °C ауа температурасында дененің қызып кетуі, атап айтқанда күн соққысы қауіпті болуы мүмкін, өйткені дене табиғи түрде суынуға тырысқанымен, қоршаған ортаның жағдайлары оған кедергі жасайды. Сондықтан, бұл проблеманы болдырмау үшін, алдын ала шаралар қабылдау маңызды.