Күйген тамақ шын мәнінде қатерлі ісікке әкелуі мүмкін бе?

Көпшілік адамдар арасында күйген тамақ қатерлі ісік тудырады деген пікір қалыптасқан. Бұл мақалада осы мәлімдеменің қаншалықты шындыққа жанасатынын талқылаймыз.

👁️ 7
Сурет: Zoonar GmbH RM via Legion Media

Күнделікті өмірде тағам дайындау барысында тамақты күйдіріп алу жағдайлары жиі кездеседі. Кейбір адамдар мұны ерекше дәм ретінде қабылдаса, енді біреулері оның денсаулыққа зиянын ескереді. Бұл мақалада күйген тамақтың қатерлі ісік тудыру мүмкіндігі жайлы ғылыми көзқарастарды қарастырамыз.

Күйген тамақтың химиялық өзгерістері

Жоғары температурада пісірілген немесе күйген тағамдарда акриламид, гетероциклдік аминдер және басқа да канцерогендер пайда болуы мүмкін. Бұл заттар тағамдық өнімдердің құрамындағы табиғи элементтермен реакцияға түсіп, денсаулыққа зиянды қосылыстарға айналады. Акриламид негізінен көмірсулы тағамдарда, ал гетероциклдік аминдер ет және балық өнімдерінде жиі кездеседі.

Ғылыми зерттеулер

Көптеген зерттеулер күйген тағамдардың ықтимал зияндылығын зерттеген. Мысалы, кейбір зерттеулерде акриламидтің жоғары деңгейі қатерлі ісік ауруларының, әсіресе, асқазан және өңеш обырының даму қаупін арттыруы мүмкін екендігі көрсетілген. Дегенмен де, бұл байланыс нақты дәлелденбеген және көптеген факторларға тәуелді.

Тәуекелдерді азайту жолдары

Күйіп қалмас үшін тағамды дұрыс температурада және уақытында пісіру маңызды. Сонымен қатар, көкөністер мен балықты тез қуырып немесе қайнатып пісіру ұсынылады. Ерекше назарды грильде пісірілетін өнімдерге аудару қажет, себебі бұл әдісте канцерогендердің пайда болу ықтималдығы жоғары.

Күйген тағамдардың қатерлі ісік тудыру мүмкіндігі белгілі бір дәрежеде бар болғанымен, бұл турасында нақты ғылыми деректер жеткіліксіз. Дегенмен де, денсаулықты сақтау үшін тағамдарды күйдірмей, дұрыс пісіру әдістерін қолданған жөн.