Жыл «кібісе жыл» деп неге аталады және оның ерекшелігі неде?
Кібісе жыл - уақытты тиімді санау жүйесінің бір бөлігі. Мақалада оның тарихы, пайда болу себептері мен мәні талқыланады, сондай-ақ оның қандай ерекшеліктері бар екені түсіндіріледі.
Көпшілігіміз күнтізбеде кейбір жылдардың «кібісе жыл» деп аталғанын байқаймыз. Бірақ бұл атаудың қайдан шыққаны және оның қандай мағынада қолданылатыны жөнінде ойланып көргенбіз бе? Бұл мақала осы сұрақтарға жауап береді.
Кібісе жылдың шығу тарихы
Кібісе жылдың пайда болу тарихы ежелгі римдік күнтізбе жүйелеріне негізделген. Ежелгі Римде Юлий Цезарь басшылығымен енгізілген Юлиан күнтізбесінде әр төртінші жылға бір күн қосу әдісі қабылданған. Осылайша, біздің күнтізбеміздегі жылдың ұзақтығы 365 күн емес, 365.25 күнге тура келеді.
Неліктен кібісе жылдар қажет?
Жердің Күнді толық айналу циклі шамамен 365.25 күнге сәйкес келеді. Жылдардың барлығы 365 күннен тұрса, уақыт өте келе әр жыл бір күнге созылады. Бұл жағдай нақты астрономиялық уақыттан ажырауды тудыратын еді. Сондықтан төрт жыл сайын қосымша бір күн енгізу арқылы бұл айырмашылық реттеліп отырады.
Кібісе жылдың белгілері
- Кібісе жылдар 4-ке бөлінетін жылдар болып табылады.
- Сондай-ақ, ғасырдың соңындағы жылдар тек 400-ге бөлінсе ғана кібісе жыл болады. Мысалы, 1600 және 2000 жылдар кібісе жыл болса, 1700, 1800 және 1900 жылдар кібісе жыл емес.
Кібісе жыл күнтізбелік уақытты астрономиялық уақытқа сай ету үшін маңызды рөл атқарады. Ол тұрақты түрде әр төрт жыл сайын күнтізбеге қосылып, астрономиялық және күнтізбелік жүйелер арасындағы сәйкестікті сақтайды. Сол себепті кібісе жыл деп аталатын жосын әрқайсымыздың күнделікті тіршілігіміздің бөлінбес бір бөлігіне айналған.