Қазақстанда такси қызметін реттеу қажеттілігі артты

«Аманат» партиясының депутаттары вице-премьер Роман Склярға жолдаған сауалында Қазақстанда такси қызметін коммерциялық қызмет ретінде мойындауға мүмкіндік беретін билет жүйесінің жоқ екенін атап өтті.

2022 жылы республика бойынша жол апатынан 2579 адам көз жұмды, олардың ішіндегі үштен бірі — балалар. Алматы, Жамбыл, Қарағанды, Қостанай және басқа да облыстарда такси қызметін пайдалану барысында жол апатына ұшыраған азаматтар да бар. Өкінішке қарай, олардың жағдайы туралы нақты статистика жоқ, себебі такси жүргізушілерінің 95%-ы бейресми түрде жұмыс істейді. Ширек ғасырда бір ірі агрегатор шамамен 25 млн сапар тіркейді. Алайда, агрегаторлар тек жүргізуші мен жолаушы арасындағы «хабарландыру тақтасы» рөлін ғана атқаруда. Оларға қойылатын талаптар өте әлсіз немесе мүлдем жоқ.

Мәжіліс депутаттары жол апатында мерт болған адамдардың отбасы немесе жарақат алған азаматтардың сақтандыру төлемін алу үшін сапардың коммерциялық екенін дәлелдеуге мәжбүр болатындығын айтты.

Депутаттардың ұсыныстары

• Тапсырыс алынғаннан кейін немесе төлем жасалғанда жүргізушіні цифрлық тексерістен өткізу. Ол үшін агрегатордың ақпараттық жүйесін мемлекеттік ақпараттық жүйемен байланыстыру қажет, бұл жүргізушінің куәлігі мен автокөліктің техбайқаудан өткендігін тексеруге мүмкіндік береді.
• Жол апаты тіркелген кезде көліктің категориясын (жеке/коммерциялық) және тапсырыс алған тасымалдаушы мен платформа туралы ақпаратты көрсету.
• Жол жүру ақысы төленген кезде төлем құжатында тасымалдаушы, жолаушы, уақыт және маршрут туралы мәліметтер болуы тиіс.

Вице-премьер Роман Скляр депутаттардың ұсыныстарын қолдады. Жаңа заң жобасы бойынша агрегаторлар мен өзін өзі реттейтін ұйымдардың заңды рәсімдерін әзірлеу қолға алынды. Жаңа заң шеңберінде жүргізуші, сақтандыру және басқа да деректерді қамтитын ақпараттық жүйе құрылатын болады, сонымен қатар жүргізушілер сапар алдындағы цифрлық тексерістен өтулері міндетті.

Жүйені жетілдіру

Аталған жүйе ІІМ деректер базасымен және «Технбайқау» ақпараттық жүйесімен интеграцияланады. Жолаушы тасымалы саласында өзін-өзі реттейтін ұйымды құру салалық бақылау механизмін енгізуге мүмкіндік береді. Аталған ақпараттық жүйе арқылы такси агрегаторларына қауіпсіздік талаптарына сәйкес жүргізушілер тізімін жасауға болады. Заң бұзушылықтарға жол берілген жағдайда, өзін-өзін реттеу ұйымы мемлекеттік органды дереу хабардар етуге міндетті.