Қазақстандықтар неге зейнетақы жинақтарынан инвестициялық табыс алады?

2025 жылдың 1 ақпанына дейін Қазақстан азаматтарының зейнетақы активтері Еңбек және әлеуметтік қорғау министрлігінің шоттарында 22,64 триллион теңгені құрады. Жыл ішінде бұл сома 4,52 триллион теңгеге, яғни 25%-ға өсті. - деп хабарлайды ranking.kz.

Зейнетақы жинақтарының қалыптасуы

Зейнетақы жинақтары екі негізгі бағыт бойынша қалыптасады: азаматтардың жалақысынан ай сайынғы зейнетақы жарналары мен инвестициялық табыс. Көпшілік бұл табыстың негізінен жарналардан келетініне сенеді, алайда шын мәнінде инвестициялық табыс зейнетақы жинақтарының маңызды бөлігін құрайды.

Инвестициялық табыстың үлесі

2024 жылдың қорытындысы бойынша зейнетақы активтеріндегі инвестициялық табыстың үлесі 42%-ға жетті. 2023 жылы бұл көрсеткіш 37%, 2022 жылы 36%, ал 2015 жылы тек 16% болды. Сөйтіп, соңғы он жылда зейнетақы жинақтарын инвестициялаудың тиімділігі айтарлықтай өсті.

Зейнетақы жинақтары инфляциядан қорғалуы тиіс.

Инвестициялық табыс қайдан келеді?

Қазақстандықтардың зейнетақы жинақтары Еңбек және әлеуметтік қорғау министрлігінің сақтауында бөгде активтерде емес, инвестициялық қаржы құралдарына бағытталады. Инвестициялармен Қазақстан Республикасының Ұлттық банкі мен бес жеке инвестициялық басқарушы компания айналысады. Бұл жұмыстар зейнетақы жинақтарының құнын инфляциядан қорғауға бағытталған.

Қысқа мерзімді нәтижелер мен ағымдағы жағдай

Дегенмен, инвестициялық пайда динамикасын жылына кемінде бір рет талдаған жөн. Ақпан айында зейнетақы активтерінде «қағаз шығындары» тіркелді, бірақ активтер сатылғанша нақты шығындар туралы айту мүмкін емес. Қазіргі уақытта доллар курсындағы төмендеу мен бағалы қағаздардың бағасының өзгеруі инвестициялық табыстың төмендеуіне әсер етті.

2024 жылдың қорытындысы

2024 жылдың соңында инвестициялық табыс зейнетақы жарналарынан асып, 3,4 триллион теңгені құрады. Инвестициялық активтердің құнды бағамы елеулі түрде көтерілді. Деректер бойынша, зейнетақы активтерінің табысы 17,84%-ды, жұмыс берушілердің міндетті зейнетақы жарналарынан қалыптасқан активтердің табысы 17,96%-ды құрады.

Қысқа мерзімді ауытқуларға реакция көрсету дұрыс емес, ұзақ мерзімді нәтижелер маңызды.

Мемлекеттік қорғау

Зейнетақы жарналарын инфляция деңгейіне сәйкес сақтау мемлекет тарапынан кепілдендірілген. Жинақталған табыстың азаюы кезінде мемлекеттік орган тарапынан шығынның орнын толтыру кепілдігі бар. Әрбір салымшы өз табысын enpf.kz сайтында немесе мобильді қосымша арқылы көре алады.