Актөбедегі шіріген қалдықтар: Иіс қайта оралды

Төрт резервуармен зауыттың шіріген қалдықтары «АТ» тілшілері тарапынан анықталды. Жаз мезгілінің басталуымен Актөбе қаласында жағымсыз миазмалар қайта пайда болуда. Өткен сәрсенбі мен бейсенбі күндері Есет батыр көшесіндегі аулаларды төгілген «иіс» қаптады. - Кешке жаман иіс шығып тұрды, - деп хабарлады Актөбе тұрғыны «АТ» редакциясына жүгініп. - Біз телефондағы ауа сапасын анықтайтын қосымшаны аштық. Көрсеткіштер қорқынышты! Сероводород бойынша - кубометріне шамамен 30 микрограм, яғни рұқсат етілген концентрация төрт есе асып кетті! Бізді осы умен қандай уақытқа дейін улай бересіздер?! Жыл сайын ештеңе өзгермейді… Өткен жұма күні күндіз «Батыс-2» микрорайонында ауыр иістер тарады. - Иіс өте күшті болды! Бірақ ол сероводородтан гөрі, нәжіс пен күйдірілген қаншық қанттың иісіне ұқсас, - деді тағы бір Актөбе тұрғыны «АТ» редакциясына жүгінген. - Біздің ауданымызды «Алтын Орда» деп атады, не болды – жағдайымыз жақсарды ма? Шіріген экскременттердің иісі шығып жүр. Ескі көздер 18 сәуірде «АТ» тілшілері Барыс аймағына барды, ол бардтың қалдықтары кейін шіріп, адамға ащы «иіс» шығартыны белгілі. Естеріңізге сала кетейік: барда – спирт өндірісінің қалдықтары, олар шіріген кезде қорқынышты «иіс» шығарады. «АТ» тілшілері үшін таныс жер - карталар (резервуарлар) орналасқан учаске. 80-жылдардың соңында бұл шұңқырлар АЗФ-тың қалдықтары үшін қазылған. «АТ»-ға карталардың бірі - резервуарлардың құрылысында технологияның бұзылғаны, яғни олардың түбінің изоляциялық пленкамен жабылмағандығы жайлы баяндаған белгілі. Ферросплав зауыты карталарды пайдаланбаған сияқты, ал шарап және арақ өндірушілер резервуарларды қолданып келген. 90-жылдары барда белсенді түрде ағыс алды. 2011-2012 жылдарға дейін оның ағысы жалғасты, оған экология департаментінің инспекторлары мен «АТ»-ның шақырылған тілшілері куә болды. «АТ» газетінің осы жаман мәселе бойынша назарын аударатыны себепті, 2018 және 2019 жылдары облыстық әкімдік арнайы реагенттермен карталардың көп бөлігін өңдегенін ешқандай ш ex зеймен айтуға болады. Иіс шын мәнінде азайғанымен, мәселе толық шешілген жоқ. Жаңа еңбеккерлер биіктігі жақ бұталармен карталарды бөліп сәнде келе, тілшілер орталық шахтаға барды, ол АЗФ- үшін салынған. Шахта шығысындағы карталардың бірінде ақ халат киген топты көрдік. Алдымен олар санитарлық-эпидемиологиялық станцияның мамандары болып, талдау үшін сынама алып жатыр деп ойладық. Бірақ қателескенбіз. Топтағы ер адамдар картадан топырақты қазып, пакеттерге толтырумен айналысып жүрді. «Біз мұнда биогумус жинап жатырмыз. Оған шаруашылыққа керек. Біз ештеңе бұзбаймыз! Барлығы заңды!» - деп тілшілерді сендіруге тырысты қамтамасыз етуші. Біз оның пікірін талқыламадық, тек өзіміз үшін: бұл картадағы иіс тарамауда екенін белгілеп қойдық. Иіс тоқтамады Орталық колодқа жеткеннен кейін, батыс карталарына бет алдық. Мұнда таныс иіс тұрды – шыдамсыз, өткен жылдардағыдай. Картада ұзақ тұруға болмайды – бас айналады, жүрек айну мен құсу белгілері басталады. Барлық улану белгілерін «АТ» тілшілері шіріген барда карталарымен бірнеше рет сезінген. Мұрынды орамалмен жаба отырып, тілшілер колодның артына орналасқан 5 картаны қарап шықты. Олардың 4-і иіс шығарады. Карталар жартылай еріген қардан қалған сумен толтырылған. Мүмкін, олар төменгі топырақты сулardan да қоректенуде. Көргенімізді қала әкімдігіне және экология департаментінің басшылығына хабарладық. 2023 жылы әкімдік өкілдері барда мәселесі толық шешілгенін айтты. Алайда, департаменттің орынбасары Талап Уснадин 4 тамызда өткізілген баспасөз конференциясында ауада бардадан шыққан иіс ауа райының жағдайына байланысты Актөбе бойымен таралуын жалғастырып жатқанын мойындады. Басқа «иістер» Белгілі болғандай, экология қызметінің жабдықтары так званды нәжіс иістерін тек сероводородты ғана анықтай алады, ал шіріген барда пайда болатын скатол, индол және меркаптандар секілді «иістерді» байқай алмайды. Карталардан қызметтік автокөліктеріне оралғанда «АТ» тілшілері тұрмыстық қалдықтар полигонының бойымен жүру арқылы өтті. Мұнда, өз кезегінде, кәдімгі қоқыстың иісі сезілді. Очысту құрылғыларынан сероводород иісі тарап тұрды. Департаменттегі басшылар тек КОС-ты реконструкциялау арқылы иіс жасауға болатынын мойындайды, ол жайлы соңғы онжылдықтар бойында жоспарланып жатыр. хабарлайды Актобе Таймс.