Әлемдегі әлеуметтік қорғау адам өміріне қалай әсер етеді?

Халықаралық еңбек ұйымы (ХЕҰ) әлеуметтік қорғау мәселесіне қатысты жаңалықтарды жариялады. Сарапшылардың айтуынша, әлемдегі көптеген адамдар адекватты әлеуметтік қолдаудан айырылған - деп хабарлайды ranking.kz.

Дамудың баяулығы мен салдары

ХЕҰ-ның хабарламасына сәйкес, 2023 жылы әлемдегі халықтың 52,4%-ы әлеуметтік қорғаудың кем дегенде бір түрін алады. 2015 жылы бұл көрсеткіш 42,8%-ды ғана құраған. Егер әлемде әлеуметтік қорғаудың даму қарқыны баяу жалғасса, толық қамтуға 49 жыл қажет болады.

Экономикалық дамуы әртүрлі елдердің шындығы

Экономикасы дамыған мемлекеттерде 85,9% халық әлеуметтік қолдауды алады, ал жоғары табысты елдерде бұл көрсеткіш тіпті 96,8%-ды қамтиды. Қазақстан, орташа табысты елдер тобына жататындықтан, тек 27,8% балалар, 90,4% зейнеткерлер және 17% жұмыссыздар әлеуметтік көмек алады.

Африкада әлеуметтік қорғау жағдайы өте төмен: тек 15,4% балалар мен 31,8% зейнеткерлер көмек алады.

Қазақстандағы әлеуметтік қолдау

Қазақстанда әлеуметтік қолдау шараларымен 4,5 миллион адам, яғни халықтың 20%-ы қамтылған. Бұл көрсеткіш әлемдік орташа деңгейге – 52,4%-ға қарағанда өте төмен.

Проблемалар мен олардың шешімдері

ХЕҰ мәліметтері бойынша, әлеуметтік қолдаудың ең үлкен мәселесі — осал топтарға жұмсалатын ресурстардың жетіспеушілігі. Қазақстанда балаларға көмек көрсету жүйесі әлі де дамымай жатыр, тек көпбалалы отбасылар мен мүмкіндігі шектеулі балалар үшін ай сайынғы жәрдемақылар беріледі.

Жасы үлкен адамдарға төмен зейнетақы төлеу — Қазақстандағы негізгі мәселе.

Бюджет нациотары бойынша, Қазақстанда 2018 жылдан бері әлеуметтік қорғауға бөлінген қаражат көлемі екі есе өсіп, 2023 жылы 5,3 трлн теңгеге жетті. Алайда, білім беру (51,8%) және денсаулық сақтау (20,8%) салаларына көп ақша бөлінеді, ал әлеуметтік қолдауға арналған шығындардың үлесі біртіндеп азайып барады.