Құқығыңызды қалай қорғауға болады: коммуналдық қызметтердегі монополиялар туралы не білуіміз керек?

Коммуналдық қызметтердегі, атап айтқанда, табиғи монополиялардан қызмет көрсететін субъектілердің тұтынушылар құқықтарын қорғау өте маңызды болып табылады. Бұл процесс бұзушылықтарға және адал емес әрекеттерге қарсы күресуді қамтиды, сондай-ақ казахстандықтардың мүдделерінің, әсіресе коммуналды қызметтер сияқты әлеуметтік сезімтал мәселелерде, әрдайым назарда болуын қамтамасыз етеді. — деп хабарлайды ranking.kz.

КРЕМ: Мониторинг және бақылау

Коммуналдық қызметтердегі табиғи монополиялардың жұмысын реттейтін және тұтынушылар құқықтарын қорғайтын орган — Қазақстан Республикасының Ұлттық экономика министрлігіне қарасты Табиғи монополияларды реттеу комитеті (КРЕМ) және оның жергілікті бөлімшелері. КРЕМ-нің жұмысы жоспарлы және күтпеген тексерулер жүргізуді қамтиды.

• 2024 жылдың сегіз айында КРЕМ 11 жоспарлы және 145 жоспардан тыс тексеру жүргізді (жыл өткеннен 20,8% көп).
• 109 бұзушылық анықталды (плюс 38%).

Айыппұлдар мен әкімшілік істер

КРЕМ-нің бақылау аясында 109 бұзушылықтарды жою туралы нұсқаулар берілді, соның 64-і орындалған. 180 әкімшілік іс қозғалды, ал салынған айыппұлдардың жалпы сомасы 418,3 млн теңгені құрады.

Потенциал: Процестерді автоматтандыру

Маңызды атап өтетін жайт: ағымдағы жылы мемлекеттік бақылау және қадағалау процестерін автоматтандыруға мүмкіндік беретін тәуекелдерді басқарудың автоматтандырылған жүйесі (ТБАЖ) енгізілді. ТБАЖ табиғи монополияларды тәуекел деңгейлері бойынша классификациялау арқылы теріс жағдайлардың туындау ықтималдығын азайтады.

2024 жылдың 1 қаңтарынан бастап ТБАЖ адам қатысуынсыз тексеру тағайындайды.

• «Монополист» деректер базасының Smart Data Ukimet (СДУ) жүйесімен интеграциясы заңнамалық талаптардың сақталмауы туралы мәліметтерді жинауға мүмкіндік береді.
• Жүйе автоматты түрде табиғи монополияларды тәуекел деңгейлері бойынша таратады және алдағы бақылау туралы хабарлайды.

Мұндай процестерді автоматтандыру монополистердің бақылауын толыққанды және жеке сипатта қамтамасыз етеді, сонымен қатар тұтынушылар құқықтарының дер кезінде қорғалуын қамтамасыз етеді.