17 Заңсыз Бизнеске Бөлудің Белгілері: Қазақстан Тұрғындарына Арналған Нұсқаулық
Бұл мақалада Қазақстан тұрғындарына заңсыз бизнестің белгілері, оның тәртіптік және қылмыстық жауапкершіліктері, сондай-ақ құқықтық қорғаудың мүмкіндіктері туралы кең ауқымды ақпарат ұсынылады.

Заңсыз бизнес – ел экономикасына, тұрғындардың құқықтарына және жалпы қоғамның қауіпсіздігіне зор әсер ететін құбылыс. Қазақстанда заңсыз бизнес ұйымдастыру, салық төлеуден қашу, лицензиясыз қызмет көрсету сияқты мәселелер жиі кездеседі. Бұл мақалада заңсыз бизнеске бөлудің 17 белгісін ұсынамыз, ол сізге мұндай әрекеттерді анықтауға көмектеседі.
1. Ресми тіркелудің жоқтығы
Заңсыз бизнес көбінесе ресми тіркелмеген. Яғни, кәсіпорындар мемлекеттік органдарда тіркелмеген, тиісті лицензиялары мен рұқсат қағаздары жоқ.
2. Салық төлеуден жалтару
Заңсыз бизнес иелері салық органдарымен есеп жүргізбейді және салық төлемейді. Бұл құбылыс жасырын экономиканың негізгі белгілерінің бірі.
3. Кәсіпкерлік қызметтің шектеулі ақпараттық базасы
Заңсыз бизнес туралы ақпарат жиі ашық емес, тұтынушылар мен серіктестер үшін түсініксіз болады.
4. Лицензиялар мен сертификаттардың болмауы
Кейбір қызмет түрлері міндетті лицензиялауға жатады. Егер сіз ұсынылған қызметтің лицензиясы бар-ма екенін тексере алмасаңыз, бұл заңсыз бизнес белгісі болуы мүмкін.
5. Тұтынушылардың құқықтарын бұзу
Заңсыз бизнес тұтынушылардың құқықтарын жиі бұзатын қызметтерді ұсынады, соның нәтижесінде адамдар шеттетіледі.
6. Несиелік және қаржылық жүктеме
Заңсыз бизнес сыбайлас жемқорлық немесе алаяқтыққа араласқан кезде клиенттер мен серіктестерге қаржылық жүктеме сала алады.
7. Дистрибуция жүйесін бұзу
Заңсыз бизнес көбінесе өнімнің дистрибуция жүйесін бұзады, ресми дистрибьютерлердің қызметіне қатысты кешенді проблемалар туындатады.
8. Жарнаманың заңсыздығы
Заңсыз бизнес иелері өз өнімдерін немесе қызметтерін жарнамалау үшін заңсыз әдістерді қолданады, мысалы, жалған ақпарат таратып, дисплейлерде өнімнің шындыққа жанаспайтын суреттерін қолдану.
9. Тұтынушылармен негізсіз келісімдер
Кейде заңсыз бизнес құқықсыз келісімдер жасау арқылы тұтынушылардан қосымша ақша немесе мәліметтер алып, алаяқтық жасап жатады.
10. Тәуекелдердің жоғары болуы
Заңсыз бизнес қызметінің нәтижелері, көбінесе, тәуекелдермен қатар жүреді. Адамдар бизнес бастау үшін ақша жоғалтуы мүмкін.
11. Мазмұнды бақылаудың жоқтығы
Заңсыз бизнес жарнамалау немесе әлеуметтік желілерде мазмұнды бақылауды жүзеге асырмайды, бұл оның сенімділігіне күмән туындатады.
12. Кәсібилік деңгейінің төмендігі
Мұндай бизнес иелері кәсіпкерлер немесе қызмет көрсетушілердің білімі мен тәжірибесін назарға алмайды, бұл қызмет сапасына теріс әсер етеді.
13. Сыртқы тексеруден қашу
Заңсыз бизнестің иелері әртүрлі схемаларды пайдаланып, тексерулерден қашуға тырысады.
14. Клиенттермен тығыз қарым-қатынастың болмауы
Заңсыз бизнес иелері клиенттермен тұрақты, ашық қарым-қатынас орнатуға тырыспайды, бұл олардың адал емес екенін білдіреді.
15. Пікірлер мен үндеулердің болмауы
Заңсыз компанияларға қатысты тұтынушылардың сын-пікірлері өте аз немесе мүлдем жоқ, бұл көлеңкелі бизнеске тән.
16. Бұзылған стандарттар мен ережелер
Заңсыз бизнес стандарттар мен ережелерді жиі бұзады, соның нәтижесінде қызмет көрсету сапасы нашарлайды.
17. Төтенше жағдайларға дайын болмау
Заңсыз бизнес төтенше жағдайлар мен дағдарыстарға дайындығы жоқ, бұл тұтынушылар үшін қауіпті болуы мүмкін.
Заңсыз бизнес Қазақстан тұрғындары үшін көптеген мәселелер туындататыны сөзсіз. Оларды уақытында анықтау, құқық қорғау органдарына хабарлау және заңды кәсіпорындарға артықшылық беру арқылы сіз өзіңізді және қоғамды сақтай аласыз.