Қызметтен Босатылған Кезде Өтемақыны Есептеу Және Төлеу Натуралы Толық Мақала

Қазақстан Республикасында еңбек қатынастары мемлекет тарапынан реттеледі. Осы себепті, қызметкерлердің құқықтарын қорғауға бағытталған нормалар мен талаптар ерекше маңызға ие. Қызметтен босату туралы мәселе кез келген жұмысшы үшін маңызды, әсіресе, ол өтемақыны талап ету кезінде. Бұл мақалада қызметтен босатылған кезде өтемақыны есептеу және төлеу рәсімі егжей-тегжейлі қарастырылады.

Қызметтен босату түрлері

Қызметтен босату еңбек келісімшартының шарттарына, жұмыс берушінің шешімдеріне және Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасына байланысты жүзеге асырылады. Қызметкерді босатудың бірнеше түрі бар:

• Сондай-ақ, келісім бойынша босату - жұмыс беруші мен қызметкер арасында өзара келісім арқылы.
• Еңбек заңнамасын бұзу себептері бойынша босату - қызметкердің заңға не еңбек шарттарына сәйкес келмейтін әрекеттері үшін.
• Бюджеттік ұйымдардағы қысқартулар - мемлекеттің экономикалық жағдайына байланысты жұмыс орындарының қысқаруы.
• Оқудан босату - жұмысшының оқу орнына немесе денсаулық мәселелеріне байланысты босатылуы.

Шығу өтемақысын есептеу

Қазақстан Республикасының Еңбек кодексіне сәйкес, қызметкерлер босату процесінде өтемақы алу құқығына ие. Бұл өтемақы қызметкердің еңбек өтіліне, соңғы жалақы мөлшеріне және қызметтен босатылу түріне байланысты анықталады.

Мынадай алгоритм бойынша өтемақы есептеледі:

1. Қызметкердің орташа жалақысын анықтау.
2. Еңбек өтіліне қарай теңгеру - 1 ай жұмыс үшін 1 ай орташа жалақы.»
3. Келісілген шарттар мен заңнама талаптарымен салыстыра отырып, өтемақының көлемін анықтау.

Өтемақыны төлеу мерзімі

Егер қызметкер өтемақы алуға құқылы болса, жұмыс беруші оны қызметкердің босатылу күніне дейін төлеуге міндетті. Төлемнің кешіктірілуі еңбек заңнамасы бойынша белгілі бір жауапкершілікті тудырады.

Құжаттарды ресімдеу

Өтемақыны алуға арналған құжаттар тізімі мыналарды қамтиды:

• Жұмыс берушінің өтініші;
• Еңбек кітапшасы;
• Қызметкердің жеке басын куәландыратын құжат;
• Босату актісі.

Қызметтен босатылған кезде өтемақыны есептеу және төлеу туралы білім қызметкерлердің құқықтарын қорғауға үлкен көмегін тигізеді. Қазақстан Республикасының еңбек заңнамасы бойынша әр азаматның жасаған жұмыстарынан әділ өтемақы алуға құқығы бар. Сондықтан қызметкерлер заңды құқықтарын білгендері жөн.