Неліктен кейбір өсімдіктер қызыл не қызғылт сары түсті, ал хлорофилл жасыл?

Өсімдіктер әлемі — таңғажайып түстер палитрасы. Біз көбінесе өсімдіктерді жасыл түсте қабылдаймыз, бірақ олардың ішінде қызыл, қызғылт сары, сары және басқа түстерде болатындары да бар. Өсімдіктердің түс алуантүрлілігі көбіне олардың құрамында болатын пигменттерге байланысты. Бұл мақалада біз осы пигменттердің түрлерін және олар қалай әрекет ететінін қарастырамыз.

Хлорофилл және оның жасыл түсі

Хлорофилл — бұл фотосинтез үдерісі үшін маңызды пигмент, ол өсімдіктерге күн сәулесін сіңіруге көмектеседі. Хлорофиллдің жасыл түсі көрінетін жарық спектрінен жасыл түсті сәулелерді көрсетуінен туындайды, ал басқа түстердің спектрі жұтылады. Жасыл түс өсімдіктерге жарықтың ең тиімді спектрін пайдалануға мүмкіндік береді.

Антоцианиндер мен каротиноидтар: қызыл және қызғылт сары түстердің себебі

Өсімдіктердің қызыл және қызғылт сары түстеріне көбінесе антоцианиндер мен каротиноидтар жауап береді. Антоцианиндер — бұл суда еритін пигменттер, олар өсімдіктерде көбіне қорғаныштық қызмет атқарады. Олар ультракүлгін сәулелердің әсерінен қорғауға және антиоксиданттық қасиеттерге ие болуы мүмкін. Каротиноидтар, өз кезегінде, липидтерде еритін пигменттер, олар фотосинтезге де қатысады және өсімдіктерді артық жарықтан қорғайды.

Жыл мезгілдері және өсімдіктердің түс өзгеруі

Кейбір өсімдіктердің түсі жыл мезгілдеріне байланысты өзгереді. Күз мезгілінде жапырақтардағы хлорофилл мөлшері азаяды, нәтижесінде антоцианиндер мен каротиноидтар көрінетін болады. Бұл құбылыс жапырақтардың күзгі қызыл немесе сары түстерінтудырады. Сондай-ақ, бұл процестер өсімдіктердің өмірлік циклінде маңызды рөл атқарады.

Өсімдіктердегі түрлі пигменттер олардың өміршеңдігін қамтамасыз етіп, қоршаған ортаға бейімделуге көмектеседі. Хлорофилл, антоцианиндер және каротиноидтар өсімдіктердің түс алуантүрлілігін қамтамасыз ететін негізгі пигменттер. Бұл пигменттер өсімдіктерді қоршаған орта факторларынан қорғап, олардың өмір сүру қабілетін арттырады.