Күзде жапырақтар неге сарғаяды және түседі?

Күз мезгілі келгенде ағаштардың жапырақтары түсе бастайды, бұл құбылыс әсіресе ағаштар тығыз орналасқан орманды жерлерде жақсы байқалады. Жапырақтардың күзде сарғаяуы мен түсуі – табиғи үрдіс. Бірақ мұндай құбылыс қар жаумайтын аймақтарда да орын алады. Бұл мақалада жапырақтардың түсім және сарғаюына жауапты табиғи факторлар мен процестерді қарастырамыз.

Жапырақтардың сарғаюының себебі

Жапырақтардың сарғаюы фотосинтез процесіне байланысты. Жаздың соңына қарай күн сәулесінің ұзақтығы азаяды, нәтижесінде өсімдіктердің хлорофилл өндіруі төмендейді. Хлорофилл – жапырақтың жасыл түсіне жауапты пигмент. Оның мөлшері азайған сайын, жапырақтар сарғая бастайды.

Жапырақтың түсу процесі

Ағаштар қыста өмір сүруін қамтамасыз ету үшін жапырақтарын түсіреді. Қар жауатын немесе жаумайтын аймақтарға байланысты бұл процесс әртүрлі болады. Жапырақ түсуі ағаштардың ылғал мен қоректік заттарды үнемдеуге, және де қатқыл ауа райы жағдайларына дайындалуға көмектеседі.

Жапырақ буынының өзгеруі

Жапырақ пен бұтақ арасындағы «жапырақ буыны» деп аталатын қабат төмен температура мен қысқартылған күндізгі жарық әсерінен әлсірейді. Бұл үдеріс жапырақтардың оңай түсіп кетуіне ықпал етеді.

Күзде орын алатын жапырақтардың сарғаюы және түсуі – өсімдіктердің өз тіршілігін қыста жалғастыруына тиімді бейімделу тәсілі. Бұл құбылыс табиғаттағы гормондық және химиялық өзгерістермен байланысты күрделі процесс нәтижесі. Жапырақтардың түсі өзгеру процесі экожүйенің тепе-теңдігін сақтап, өзгермелі қыстың сыналарына дайындық боп табылады.