Айсберг пен стакандағы мұз: Неліктен су деңгейі әртүрлі әсер етеді?
Бұл мақалада айсбергтердің еріген кездегі судың деңгейіне қалай әсер ететінін және стакандағы мұздың еріген кездегі ерекшелігін талқылаймыз. Табиғаттың бұл қызықты құбылыстарын ғылыми тұрғыдан түсінуге тырысамыз.
Су мен мұздың қасиеттері бізді әлі күнге дейін таңғалдырады. Күнделікті өмірде стакандағы мұздың ерігенін көргенде, оның су деңгейіне әсер етпейтінін байқаймыз. Ал мұхиттағы айсбергтердің еруі әлемдік су деңгейіне айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Неліктен бұл екі түрлі жағдай орын алады?
Табиғаттағы мұз бен су: негізгі физикалық құбылыстар
Стакандағы мұз еріген кезде, ол бастапқы көлемімен теңесу үшін өзінің орнына жай суға айналады. Мұз тығыз емес және ол судан жеңіл. Осы себепті, стаканда мұздың жартысы суға және жартысы ауада жүзіп тұрады. Еріген кезде мұз су болады және судың көлемі өзгермейді.
Айсбергтер мен мұхит деңгейі
Айсбергтер, керісінше, судың ауқатты көлемінде жүзіп жүр. Олардың көп бөлігі су астында орналасқан. Бірақ су деңгейіне әсер ететін негізгі фактор - Жердің полярлық мұздықтарының еруі. Полярлық аймақтағы мұз бен мұздықтар құрлықта орналасқан, сондықтан олар еріген кезде мұхит деңгейіне жаңа су қосылады.
Не үшін еріген мұз су деңгейіне әсер етпейді?
Осы құбылысты қарапайым түрде түсіндіру үшін Архимед заңын еске алайық. Мұз судың үстінде қазірдің өзінде сол көлемдегі суға тең көлемін ығыстырады. Сондықтан еріген кезде, оның көлемі өзгермегендіктен, стаканнан су шықпайды. Ал мұздықтар құрлықта болғандықтан, олардың көлемі суға қосылған сайын мұхит деңгейі көтеріле түседі.
Стакандағы мұз бен айсбергтердің судың деңгейіне әртүрлі әсер етуі - олардың орналасуына және күйіне байланысты. Мұның барлығы табиғаттың күрделі физикалық заңдарына сәйкес әрекет етеді. Мұздықтардың еруі ғаламдық жылынумен байланысып отыр, сондықтан оны түсіну және бақылау - осы заманның маңызды міндеті.
Сақтандыру жолдары
Біз қоршаған ортаның климаттық өзгерістеріне жіті назар аударып, оны қорғауға үлес қосуымыз қажет. Барлығымыз табиғаттан үйреніп, оны болашақ ұрпақ үшін сақтауға тырысуымыз керек.