Су қайнап, ал сүт неге тасып кетеді?

Су мен сүтті қайнату барысында әртүрлі құбылыстар байқаймыз: су жай ғана қайнап, ал сүт тасытып кетуі мүмкін. Бұл құбылыстарды түсіндіру үшін олардың физикалық және химиялық қасиеттерін тереңірек қарастырамыз.

Судың қайнауы

Судың қайнауы – бұл көпшілікке таныс процесс. Қайнау кезінде судың температурасы 100°C-қа жетеді, оны әрі қарай жылытқанда су буланып кетеді. Судың қайнауы кезінде оның құрамында ешқандай қоспа болмайды, сондықтан ол тыныш әрі біркелкі қайнайды.

Сүттің тасуы

Сүттің қайнатуы кезінде оның құрамындағы түрлі қоспалар, әсіресе май және белок молекулалары, судың булануымен бірге беткі қабатта көбік түзеді. Бұл көбік сүттің бетінде қабат-бекетті құрайды. Қайнау процессінде болатын қысым нәтижесінде, көбік қабатының астындағы су буы көбейіп, оны жоғары қарай итереді. Нәтижесінде, сүт тасытып кетеді.

Химиялық құрамның рөлі

Сүттің құрамындағы лактация, кальций, фосфаттар және басқа да иондар оның физикалық қасиеттерін өзгертіп, қайнау процессінде ерекше белсенділікке ие болуына себеп болады. Сонымен қатар, сүттің құрамындағы май және белоктар бір-бірімен әрекеттесіп, беткі қабаттағы қабаттың тығыздығын арттырады.

Судың қайнауы мен сүттің тасуы арасындағы айырмашылық олардың физикалық және химиялық қасиеттеріне байланысты екенін көрдік. Суды қайнатқанда ешқандай басқа қоспалар қатыспайды, ал сүтті қайнатқанда оның құрамындағы компоненттер бір-бірімен әрекеттесіп, тасуына себепші болады.