Есінеу кезінде неге барлық адам «қатысады»?
Адамдардың бірі есінегенде, қалғандары да еріксіз сол әрекетті қайталайды. Бұл құбылыстың негізінде қандай физиологиялық және психологиялық механизмдер жатыр? Есінеудің жұқпалы болуының себебі неде екенін анықтап көрейік.
Әлеуметтік ортада есінеу — барлық адамдарға таныс құбылыс. Бір адам есіней бастаса, артынан басқалары да есінеуі мүмкін. Бұл құбылысты жиі бақылап жүргенімізбен, оның себебін көпшілігіміз түсінбей жатамыз. Ең қызығы, тіпті бейнежазбадан көрген адамның есінегенін көру де бізді сол әрекетке итермелеуі мүмкін.
Есінеудің физиологиялық негізі
Есінеу — дененің оттегі деңгейін реттеуіне көмектесетін табиғи механизм. Қан құрамындағы оттегінің төмендеуі немесе көмірқышқыл газының көбеюі нәтижесінде миымыз осындай реакция береді. Бұл — ағзадағы тепе-теңдікті сақтауға бағытталған автоматты жауап.
Психологиялық аспектілер
Психологиялық тұрғыда есінеу түшкіру немесе күлуден айырмашылығы жұқпалы болуының өзіндік ерекшеліктері бар. Зерттеушілер бұл реакцияның эмпатиямен тығыз байланысты екенін айтады. Адамдардың бір-біріне миы сезімтал келгенде, олар өзгелердің әрекетін қайталауға бейім болады. Бұл — табиғи әлеуметтік баптама.
Ғылыми зерттеулер
Кембридж университетінің зерттеушілері жүргізген тәжірибелерге сәйкес, есінеудің жұқпалы болу қасиеті әлеуметтік байланысты нығайтуға бағытталған. Әлеуметтік жануарлар арасында бұл құбылыс жиі байқалатындықтан, ол топтық тәртіптің немесе қауымдық үндестіктің айғағы болуы мүмкін. Басқа адамдардың жағдайына сезімтал болу — қауымдастықтағы орнықтылықты арттыруға көмектеседі.
Есінеудің жұқпалы болуы адам психологиясы мен физиологиясының күрделі байланысында жатыр. Әлеуметтік қарым-қатынасқа деген қажеттілік және қоршаған ортадағы үйлесімділікке ұмтылыс — бұл құбылыстың негізгі себептері. Сондықтан келесі жолы айналаңызда біреу есінегенде, сіздің де еріксіз есінеп кетуіңіз заңды құбылыс болмақ.