Гусли неге «яровчатты» деп аталады?
Гусли — орыс халық музыкалық аспабы, оның «яровчатты» атауына қатысты бірнеше қызықты фактілер мен деректер бар. Бұл мақалада оның шығу тегі мен ерекшеліктерін қарастырамыз.
Гусли — бұл орыс халық музыкалық аспабы, оның атауы көпшілікті таңғалдыруы мүмкін. «Яровчатты» деген ат қалай және не себептен берілген? Бұл сұрақтың жауабын орыс мәдениеті мен музыкалық аспаптарының тарихынан табуға болады.
Гуслидің қысқаша тарихы
Гусли — ертеден кеңінен танылған аспап. Оның пайда болуы IX-X ғасырларға дейінгі дәуірлермен байланыстырылады. Ең алғашқы гуслилер ағаштан жасалған және ішекпен созылған, бұл аспаптың қарапайым, бірақ терең үндестігін қамтамасыз етті.
«Яровчатты» атауының шығу тарихы
Гусли аспабының түрлері көп, бірақ «яровчатты» деген сөздің өзі гуслидің бір ерекше түріне қатысты айтылады. «Яровчатты» сөзі екі бөліктен құралған: «яров» және «чат». Орыс тілінде «яров» — жазғы немесе көктемгі деген мағынаны білдіреді. Соған сәйкес, бұл аспаптың көктемгі мерекелерде немесе жазғы жиындарда жиі ойналғанан болуы мүмкін.
Гусли яровчаттының ерекшеліктері
Яровчатты гуслилердің басқаларынан айырмашылығы — ішектерінің санында және ойналу әдісінде. Бұл аспаптың қасығы жоқ, тек ішектердің басым көпшілігі қолмен немесе арнайы сақинамен ойналады.
Қазіргі заманғы қолдану
Бүгінде гусли яровчатты аспабын қайта жаңғыртып, түрлі оркестрлер мен фольклорлық ансамбльдерде жиі қолданады. Оның ерекше үні көптеген музыкалық бағыттар үшін тамаша негіз болады.
Жалпы, гуслидің бұл түрі өзінің көне тамырларынан әлі де еліміздің мәдени мұрасының маңызды бөлігі болып қала береді. «Яровчатты» атауының сыры мен салтанаты музыканы сүйетін жанкүйерлерге тарихи терең танысуға мүмкіндік береді.