Мас күйіндегі жүргізушілерге жазаның қаталдылығы талқылануда
Депутаттардың ұсыныстары мен халықаралық тәжірибе мысалдары

«Ауыл» партиясының мәжіліс депутаты Николай Арсютин Ішкі істер министрлігінен мас күйінде автокөлік жүргізгендерге қолданылатын жазаны қайта қарауды сұрады.
Депутаттың айтуынша, жүргізуші куәлігінен 7 жылға айыру – әлемдегі ең қатал жазалардың бірі. «Әкімшілік кодекстің 608-бабының талаптары ереже бұзу әрекетінің ауырлығын, жол апатының болмауын және тұрғындардың шынайы рөлін ескерместен жазаны белгілеуге негізделген», - деді Н.Арсютин.
Оның пікірінше, қарапайым азаматтар бұл баптың тым қатал екендігін және заңның жұмыссыз қалуына әкелетіндігін айтып шағымданады. Депутат бульдозер, кран және жүк көлігін жүргізушілерінің, таксистер мен курьерлердің жұмыссыз қалу мәселесіне назар аударды, себебі, ҚР еңбек министрлігінің мәліметі бойынша, бұл салаларда 500 мыңнан астам адам жұмыс істейді.
Жемқорлық қаупі мен тестілеуге байланысты мәселелер
Н.Арсютин жазаның қаталдылығы жемқорлық қаупін арттыратынын, бұл туралы азаматтардың арыз-шағымдарының көбейіп бара жатқанын атап өтті. Сонымен қатар, мас болып рөлге отырса, тестілеуді жүргізу әдістеріне де шағымдар көп,» - деді депутат.
Шенеуніктер хабарлағандай, 608-баптың күшіне енуінен бері 200 мыңнан астам адам жауапқа тартылған. 2022-2024 жылдары тіркелген 62 мыңнан астам жол апатының 1266-сына мас жүргізушілер себепші болған.
Салыстырмалы тәжірибе
Бірқатар елдерде мас күйінде көлік жүргізгендерге қатысты жазалардың градациясы белгіленген. Мысалы:
- Германия: 0.5 промиллеге дейін – айыппұл; 0.5-1.1 промилле – айыппұл және жүргізуші куәлігінен уақытша айыру; 1.1 промилледен жоғары – қылмыстық жауапкершілік.
- Франция: 0.5 промилледен асса – айыппұл және куәлігінен 3 жылға айыру, бірақ жол апатына түссе немесе тест тапсырудан бас тартса, шаралар қатаңдайды.
- AҚШ: айыппұл, міндетті курста оқыту және бас бостандығынан айыру, бірақ жүргізушілер 3-5 жылға дейін көлік тізгіндей алмайды.
- Ресей: бірінші рет ереже бұзғандарға 1.5-2 жылға көлік басқару құқығынан айырады.
Заңнамалық өзгерістер ұсынысы
Н.Арсютин «Ауыл» фракциясының 608-бапқа өзгерістер енгізу жөнінде ұсыныс дайындап, оны ІІМ өкілдерімен бірге талқылайтынын айтты.
Мас күйінде рөлге отырған адамдарды 7 жылға жүргізуші куәлігінен айыру, 15 тәулікке қамау сіздіңше, тым қатал жаза ма?