Өндірістің өсуі кезінде майды өңдейтін зауыттардың жүктелуі төмен бе?

Соңғы жылдары Қазақстанда майды өңдейтін кәсіпорындардың жүктелу деңгейі төмен болып қалуда. Мысалы, 2019 жылы рафинирленген күнбағыс майын өндіру бойынша жылдық орташа қуаттылық тек 32,9%, ал рафинирленбеген май бойынша — 44,3% құраған, - деп хабарлайды ranking.kz.

Егіс алаңдарының өсімі және май өндірісі

Төмен жүктелу деңгейіне қарамастан, күнбағыс өсірілетін алаңдар елімізде ұлғайып келеді. Алдын ала деректер бойынша, 2024 жылы олар 1,3 млн гектарды құрайды — 2019 жылмен салыстырғанда 57,3% артық.

Өндірістік жетістіктер

• 2019-2023 жылдар аралығында күнбағыс дәндерінің өндірісі 47,4% артты, 838,7 мың тоннадан 1,2 млн тоннаға дейін.
• Майлы дақылдардың қорлары да өсті.
• Экспорт 55,7% -ға төмендеді, бірақ өңдеу 3,6 есе ұлғайды: 350,7 мың тоннан 1,2 млн тоннаға дейін.
• 2022 жылы 534,2 мың тонна май өндірілді — 2019 жылмен салыстырғанда 65,4%-ға артық.
• 2023 жылдың қаңтар-шілде айларында 369 мың тонна өнім шығарылды, бұл 2022 жылдың сәйкес кезеңіне 25,8% құрайды.

Төмен жүктелу — өнімділіктің парадоксы

Дегенмен, осы жетістіктерге қарамастан, майды өңдейтін зауыттардың жүктелу деңгейі төмен болып қалып отыр. Мұның себебі — өңдеу қуаттарының жедел өсуінде: 2019 жылы елде 14 зауыт жұмыс істеп, олардың жалпы қуаты 785,5 мың тонна болса, 2023 жылға қарай олардың саны 24-ке жетіп, қуаттылық 1,3 млн тоннаға дейін өсті. 2024 жылдың шілдесінде бұл көрсеткіш одан әрі ұлғайып — 28 зауытқа жетті.

Барлық кәсіпорындар енді шикізат үшін бір-бірімен бәсекелесуде.