Қазақстандағы онлайн-курстар: Неліктен инфобизнеске сұраныс артуда?
Қазақстанда инфобизнес дамып келе жатыр, бірақ сапа мәселесі алаңдатады.
Қазақстанда онлайн-оқытудың танымалдылығы артып келеді. Колледждер мен жоғары оқу орындарында, интернет платформаларында қашықтықтан білім алуға арналған жаңа мүмкіндіктер пайда болуда - деп хабарлайды ranking.kz.
Сонымен қатар, онлайн курстарды әлеуметтік желілер мен мессенджерлер арқылы сататын блогерлердің инфобизнесті дамыту қызметтері де белсенді түрде дамып келеді. Алайда, көптеген қазақстандықтар өнімнің төмен сапасына қатысты шағым айтып отыр.
Нарықтағы жағдай
Мәжіліс депутаты Жаркынбек Амантайдың айтуынша, инфлюенсерлердің онлайн-курстарынан түсетін табыс 500 миллион АҚШ долларына жетуі мүмкін. Бірақ, зерттеу нәтижелері көрсеткендей, бұл сала әлі де "сұр" аймақта жұмыс жасауда.
“Блогерлердің маркетингтік қызмет көрсету үшін жеке кәсіпкер ретінде тіркелуі міндетті.”
Жаңа заңдардың әсері
2023 жылдың қыркүйек айында Қазақстанда "Онлайн платформалар және онлайн өнімдер туралы" заң күшіне енді, бұл блогерлерді қызметін заңдауға, жарнама хабарламаларын белгілеуге және салық төлеуге міндеттейді. Дегенмен, заңда ақпараттық эксперттік қызметті лицензиялау туралы мәліметтер жоқ.
Білім алу шығындары
2024 жылдың бірінші жартыжылдығында блогерлер қызметтерінің көлемі 274,3 миллиард теңгені құрады, бұл өткен жылмен салыстырғанда 94,3 миллиард теңгеге (1,5 есе) артық. Қазақстандықтардың білім беру қызметтеріне жасаған шығындары өсуде, бұл жағдай инфобизнесті қолдайтыны анық.
Курстарды салыстыру
Кейбір блогерлердің курстары 5 мың теңгеден 200 мың теңгеге дейін, бірақ олардың қауіпсіздігі туралы ақпарат аз. Дегенмен, халықаралық платформалардан тегін білім алудың мүмкіндігі де назар аударады.
“Жалпы, инфобизнес өкілдерінің сапа бақылауында жеткіліксіздігі байқалады.”
Спортшылар мен блогерлердің шағымдары
Бірнеше белгілі блогер мен коуч туралы қазақстандықтар шағымдануда. Атап айтқанда, "Мамасита" және Жұлдыз Ақболат сияқты адамдардың аттары кездеседі. Алайда, бұл салада жекелеген жағдайлардан тыс, талантты мамандар да бар.
Нәтижелер мен қорытынды
Қазақстандағы инфобизнес әлі де көптеген кедергілерге тап болуда, соның ішінде сапасын бақылаудың болмауы мен ведомстволық ережелердің жеткіліксіздігі бар. Бір жағынан, бұл салада өзін көрсете алатын білікті мамандар бар. Бірақ тұтынушылардың құқықтарын қорғай алатын жүйе қажет.