Уральск әкімдігі митинг өткізу өтінішін заңсыз бас тартты

Батыс Қазақстан облыстық сотының әкімшілік істер жөніндегі коллегиясы Уральск қаласы әкімдігінің екі азаматқа митинг өткізуден бас тарту туралы қаулысының заңсыз екенін таныды. Судьялар қала әкіміне Қазақстан азаматтарының бейбіт митинг өткізу құқықтарын бұзбауды талап етіп, жеке қаулы шығарды. uralskweek.kz

Оқиғаның мән-жайы

Иск Уральск қаласының әкіміне азаматтық белсенділер Марат Турымбетов пен Ренат Нурумов тарапынан жіберілді. Өткен жылдың жазында олар 10 тамызда қаланың әкімдігіне утильдік заттарды жою және автокөлікті бастапқы тіркеу тақырыбына митинг өткізу үшін өтініш берді. Олар үш мүмкін орын — Урал өзенінің жағасы (Е. Пугачев көшесі), «Қазақ халқының әйгілі қыздары» алаңының артындағы саябақ (Н. Назарбаев даңғылы), мұнайшылар мен геологтар саябағы (С. Даумов көшесі) ұсынды. Ұйымдастырушылар егер осы орындарды ұсыну мүмкін болмаса, митинг өткізу үшін басқа мамандандырылған орын беруді сұрады.

Әкімдік оларға митинг өткізуден бас тартты, тіпті басқа орын ұсынбады.

Қайталанатын бас тартулар

Одан кейін Турымбетов пен Нурумов әкімдікке митинг өткізу үшін орын беру туралы 12 рет өтініш жолдады, әр жолы стандартты бас тартулар алды.

Содан кейін азаматтық белсенділер әкімдік тарапынан митинг өткізуден бас тарту қаулысын заңсыз деп тану туралы сотқа шағым түсірді.

Соттың шешімі

Қалалық әкімшілік сот оларды тыңдамады. Ал облыстық сот Турымбетов пен Нурумовтың апелляциялық арызын қарап, әкімдік әрекеттерінің заңсыз екенін таныды. Сот коллегиясының қаулысынан үзінді келтіреміз:

«Қазақстан Республикасының Конституциясының 32, 39-шы баптарына сәйкес, Қазақстан Республикасының азаматтары бейбіт түрде және қару қолданбай жиналып, жиындар, митингілер, көрсету, шеру және пикеттер өткізуге құқылы. Бұл құқықты пайдалану мемлекеттік қауіпсіздік, қоғамдық тәртіп, денсаулықты қорғау, басқа адамдардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау мүддесінде заңмен шектелуі мүмкін. Адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтары тек заңмен және Конституциялық құрылымды, қоғамдық тәртіпті, адам құқықтары мен бостандықтарын, денсаулықты және халықтың моральдық жағынан қорғауға қажетті мөлшерде ғана шектелуі мүмкін.

«1966 жылғы 16 желтоқсанда қабылданған Азаматтық және саяси құқықтар туралы халықаралық пактінің 21-ші бабына сәйкес, Қазақстан Республикасы Парламентінің 2005 жылғы 28 қарашадағы Заңымен ратификацияланған (ары қарай - Халықаралық пакт) бейбіт жиындар өткізу құқықтары танылған.

«Бұл құқықты пайдалану заңмен белгіленген және демократиялық қоғамда мемлекеттік немесе қоғамдық қауіпсіздік, қоғамдық тәртіп, денсаулық және халықтың моральдық эстетикасы, немесе басқа тұлғалардың құқықтары мен бостандықтарын қорғау мүддесіне қажетті шектеулерден басқа шектеулерге ұшырамайды».

Соттың заңбұзушылықтарды атауы

Облыстық сот әкімдіктің заңды бұзушылықтарын атап өтті:

• Турымбетов М.А.-ға бейбіт митинг өткізуден бас тартудың себебі көрсетілмеген;
• Әкімдіктің қаулысы өзгерту туралы ұсыныс пен Турымбетов М.А.-ның келісімін (келіспеушілігін) алмай шығарылған.
• Бейбіт жиын ұйымдастырушысы үшін басқа орын ұсынылмаған.

Сот Уральск қаласы әкімін заң бұзушылықтарды түзету үшін бір ай уақыт берді.

Марат Турымбетов облыстық соттың шешімі мен Уральск қаласы әкіміне шығарылған жеке қаулын маңызды деп есептейді.