ЭЦҚ-ны пайдалану: Жаңа заң талаптары мен жауапкершілік

Қазақстан Республикасының заңнамасына жақында енгізілген өзгерістерге сәйкес, басқа тұлғаның ЭЦҚ-ны пайдаланғаны үшін жауапкершілік қарастырылған. Заң талаптарын сақтау және есептілікті тапсыру мен ЭЦҚ-ға қатысты басқа да әрекеттерді кедергісіз орындау мақсатында заңды және жеке тұлғаларға арнайы механизмдер ұсынылып отыр.

Ресми сенімхат рәсімдеу

Қазақстан Республикасының «Электрондық құжат және электрондық цифрлық қолтаңба туралы» Заңының 10-бабының 3-тармағына сәйкес:

• Заңды тұлғаның басшысы немесе оның орнына бола алатын тұлға қызметкеріне немесе аутсорсингтік ұйымдарға электрондық құжатқа қол қою құқығын бере алады.
• Жеке тұлға немесе жеке кәсіпкер нотариалды куәландырылған сенімхат рәсімдей отырып, қол қою құқығын есепшіге немесе басқа уәкілетті тұлғаға бере алады.

Әрбір тұлға өз атына алынған ЭЦҚ-ны пайдалануы тиіс. Қажет болған жағдайда, аталған сенімхаттар тиісті мемлекеттік органдарда тіркелуге жатады.

Басшының жеке ЭЦҚ-ны пайдалануы

Басшыларға есептілікті өз бетінше қол қою ұсынылады. Бұл ЭЦҚ-ны пайдалану кезінде жеке жауапкершілік қағидатын сақтауға кепілдік береді. Сонымен қатар, тұлғалар өздеріне тиесілі ЭЦҚ-ның заңсыз қол жеткізілуі мен пайдаланылуына жол бермеу үшін шаралар қабылдауға міндетті.

Жауапкершілік

Тиісті шараларды қабылдамаған тұлғаларға әкімшілік жауапкершілік көзделген. Электрондық цифрлық қолтаңба (ЭЦҚ) қол қоюшы тұлғаның өз қолымен қойған қолымен тең дәрежеде танылады және Қазақстан Республикасының электрондық құжат және ЭЦҚ туралы заңнамасының талаптары сақталған жағдайда бірдей заңдық салдарға әкеледі.

Айта кету керек, электрондық цифрлық қолтаңбаның жабық кілтін басқа тұлғаларға заңсыз беру үшін жауапкершілік 2016 жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енді.

Сондықтан, Қазақстан Республикасының заңнамасына назар аудара отырып, жеке және заңды тұлғалар, сондай-ақ жеке кәсіпкерлер (ЖК) есептілікті, келісімшарттарды және басқа электрондық құжаттарды рәсімдеу мен қол қоюды, ЭЦҚ-ны пайдалана отырып, кез келген әрекеттерді (авторизация, жеке деректерге қол жеткізу және т. б.) орындауды қамтамасыз етуі қажет.