Теңіз неге түнде жарқырайды және оның себебі неде?
Бұл мақалада теңіздің түнде жарқырауына себепші болатын биолюминесценция құбылысы, оны тудыратын организмдер және оның табиғи маңызы туралы айтылатын болады.
Табиғаттың түнгі кереметтерінің бірі - теңіздің жарық шашуы. Бұл құбылыс әсіресе түнде байқалады және көптеген адамдарды таңғалдырады. Неліктен кейбір теңіздер түнде жарқырайды, оның артында қандай табиғат құбылысы тұр?
Биолюминесценция деген не?
Теңіздің жарық шашуы - ғалымдар "биолюминесценция" деп атайтын процесс. Бұл - тірі организмдердің өздігінен жарық шығару қабілеті. Мұндай қабілет көбінесе бактериялар, кейбір медузалар, моллюскалар және балықтарда кездеседі.
Биолюминесценцияның пайда болуы
Биолюминесценция химиялық реакция нәтижесінде пайда болады. Организмдер өздерінің денесінде люциферин деп аталатын затты және оның реакциясын катализдейтін люцифераза ферментін пайдаланады. Осы реакциядан жарық бөлінеді.
Теңізде биолюминесценцияны тудыратын организмдер
Теңіздегі биолюминесценцияны негізінен планктондар, медузалар және кейбір кальмарлар тудырады. Мұндай организмдер әлемнің түрлі бөліктеріндегі теңіздерде кездеседі және табиғаттың бірегей құбылыстарының бірі ретінде саналады.
Биолюминесценцияның табиғаттағы рөлі
Биолюминесценцияның бірнеше маңызы бар. Біріншіден, ол қорғаныс механизмі ретінде қызмет етеді: кейбір балықтар мен жәндіктер өздерін жауларынан қорғау үшін жарық шығарады. Сонымен қатар, бұл құбылыс жұбай табу немесе жемтікті тарту үшін де қолданылады.
Теңіздің жарық шашуы - фантастикалық табиғат көрінісі. Биолюминесценция теңіз организмдеріне түрлі артықшылықтар береді және оның зерттелуі әлі де жалғасуда. Бұл құбылыс тек ғылыми қызығушылық қана емес, сонымен қатар экологиялық маңызға ие.
