Қазақстанның мемлекеттік қарызы қанша?
Мақалада Қазақстанның мемлекеттік қарызы мен оның құрылымы туралы мәліметтер беріледі.
2024 жылдың 1 қазанындағы жағдай бойынша Қазақстанның мемлекеттік қарызы 63,7 миллиард АҚШ долларына жетті. Бұл жыл басынан бері 6,5%-ға артқанын көрсетеді. - деп хабарлайды ranking.kz.
Мемлекеттік қарыздың құрылымы
Қазақстанның мемлекеттік қарызы жыл сайын өсіп келеді. Оның жалпы көлемінің 94,4%-ы, яғни 60,1 миллиард АҚШ доллары, Қазақстан Үкіметінің борышына тиесілі; 4%, яғни 2,5 миллиард АҚШ доллары, жергілікті атқарушы органдарға (акиматтар); 1,6%, немесе 1 миллиард АҚШ долларынан сәл көп, Қазақстан Ұлттық Банкіне тиесілі.
Үкіметтің қарызы: ішкі және сыртқы
Үкіметтің қарызы ішкі және сыртқы болып бөлінеді. Есепті дата бойынша ішкі қарыз 45 миллиард АҚШ долларын құрады, жыл басынан бері 14,7%-ға артты. Ал сыртқы қарыз жыл басынан 3,3%-ға төмендеді, қазіргі уақытта ол 15,1 миллиард АҚШ доллары.
Ішкі қарыздың компоненттері
- Мемлекеттік казначейлік міндеттемелер, айналым ставкасына индекстелген — 2 миллиард АҚШ доллары;
- Мемлекеттік қысқа мерзімді казначейлік міндеттемелер — 1,8 миллиард АҚШ доллары;
- Мемлекеттік орта мерзімді казначейлік міндеттемелер — 4,7 миллиард АҚШ доллары;
- Мемлекеттік ұзақ мерзімді жинақтық казначейлік міндеттемелер — 1,4 миллиард АҚШ доллары;
- Мемлекеттік ұзақ мерзімді міндеттемелер — 35,1 миллиард АҚШ доллары;
- Басқа міндеттемелер — 5 миллион АҚШ доллары.
Сыртқы қарыз бен халықаралық қаржы институттары
Сыртқы қарыз негізінен халықаралық қаржы институттарынан алынған қарыздар мен бағалы қағаздардан тұрады. Қазақстан Үкіметіне қарыз беруші қаржы институттарының арасында:
- Халықаралық қайта құру және даму банкі — 3,3 миллиард АҚШ доллары;
- Азия даму банкі — 1,4 миллиард АҚШ доллары;
- Еуропа қайта құру және даму банкі — 82,4 миллион АҚШ доллары;
- Ислам даму банкі — 60,2 миллион АҚШ доллары;
- Азия инфрақұрылымдық инвестициялар банкі — 633,3 миллион АҚШ доллары;
- Кувейт араб экономикалық даму қоры — 362 мың АҚШ доллары;
- Жапонияның халықаралық ынтымақтастық агенттігі — 184 миллион АҚШ доллары;
- Германия Үкіметінің кредит агенттігі — 6 миллион АҚШ доллары;
- Қытай Халық Республикасының экспорттық-импорттық банкі — 195,1 миллион АҚШ доллары;
- Шетелдік коммерциялық банктер — 200 миллион АҚШ доллары.
Бағалы қағаздар
Сыртқы қарызға кіретін бағалы қағаздар арасында:
- Еурооблигациялар — 8,4 миллиард АҚШ доллары;
- Ресей нарығында орналастырылған мемлекеттік бағалы қағаздар — 646 миллион АҚШ доллары.
Сонымен қатар, мемлекет кепілдендірген қарыз да бар: ол 7,2%-ға өсіп, 3,4 миллиард АҚШ долларына жетті. Осылайша, 1 қазанға дейін мемлекеттік және кепілдендірілген мемлекет қарызы 67 миллиард АҚШ долларынан асып түсті.