Карталардың мастьтары қалай пайда болды?

Бұл мақалада карталардың сүйемелдеуші элементтері — мастьтарының тарихи дамуы мен олардың артында тұрған мәдени әсерлерді талқылаймыз.

👁️ 45
Сурет: Vladyslav Bashutskyy / Alamy via Legion Media

Карталар мен олардың мастьтарымен алғашқы таныстық

Карталар әлемі көптеген ғасырлар бойы адамзат тарихында ерекше орын алған. Бір қызығы, карталар тек ойын-сауық немесе бәс тігу құралы ғана емес, мәдени және тарихи ақпаратты жеткізу құралы ретінде де қолданылған. Карталардың тұрақты элементі болып табылатын мастьтар өзінің тамырымен ежелгі кезеңдерге барады.

Мастьтардың Азияда туындауы

Карталардың ең алғашқы нұсқалары Азияда, атап айтқанда Қытайда жасалды. Ол кезде мастьтардың нышандары қазіргі таңдамыздағыдан мүлдем өзгеше болатын. Бастапқыда олар қағаз ақша негізінде қалыптасты, бұл карталарды ойынға айналдырудың алғашқы қадамы еді. Кейіннен бұл карталар жібек сауда жолдары арқылы басқа елдерге таралды.

Ислам әлеміндегі карталар

Ислам әлемі карталардың дамуына ерекше үлес қосқан. Мұнда карталардың төрт масті пайда болды: кесек, қылыш, кубок және динарий. Бұл мастьтардың әрқайсысы қоғамның әртүрлі топтарын бейнеледі. Олар еуропалықтардың қазіргі стандарттарына жақын үлгіде болғанымен, олардың мәні мен рәміздері басқаша болды.

Еуропадағы мастьтардың эволюциясы

Еуропаға келген кезде карталар жергілікті мәдениетке сай өзгерістерге ұшыраған. Францияда ең танымал болған дизайн - бұл бүгінгі күнге дейін қолданысқа ие төрт масть: жүрек, ромб, күрек және шылауыш. Бұл мастьтар ортағасырлық қоғамның қауымдастықтары мен олардың әлеуметтік деңгейлерін суреттейтін.

Мастьтардың мәдени мәні

Әрбір мастьтың мәдениеттегі рөлі мен ортағасырлық символикасы басым. Мысалы, жүрек махаббатты және руханиятты білдірсе, күрек - күш пен билікті білдіреді. Италия мен Испанияда қолданатын мастьтың түрлері бір-бірінен өзгеше болып келуі де мүмкін, бұл арқылы ұлттық ерекшеліктерінің көрінісін байқай аламыз.

Карталардың мастьтарының тарихы мәдениеттердің өзара байланысы мен олардың әсерлерін көрсетеді. Азия мен Еуропаны байланыстыратын бұл өнер туындылары карталар арқылы мәдениеттердің қалай дамығанын және ортақ элементтерге негізделгенін байқауға мүмкіндік береді. Карталардың мастьтарын зерттеу арқылы біз адамның шығармашылығы мен креативтігін көре аламыз.