Белгісіз мән неге "х" арқылы белгіленеді?
Көптеген адам математикада белгісіз мәнді "х" әрпімен белгілеудің астарында қандай сыр жатқанын біле бермейді. Бұл мақала арқылы біз сіздерге осы таңба туралы қызықты мәліметтерді ұсынамыз.
Математика әлемінде белгісіз мән немесе айнымалы ретінде "х" әрпін қолдану – барлығымызға таныс құбылыс. Бірақ бұл неге дәл "х" әрпі? Бұл сұрақ әр кез сайын қызықтырып келеді. Біз осы мақалада "х" әрпінің тарихын және оның дәл осы мақсатта қолданылуының себептерін қарастырамыз.
"Х" әрпінің шығу тарихы
"Х" әрпінің пайдалануының түпкі тарихы 17-ші ғасырға негізделеді. Әрине, біз қазіргі күнде математиканы көптеп қолдансақ та, бұл таңба кең тарады деп айту қиын болатын кезеңдер болды. Француз математигі Рене Декарт өзінің "La Géométrie" атты еңбегінде алғаш рет "х" әрпін кең түрде қолданды. Бұл сол кездегі ғылыми жазбаларда бір стандартқа айналды.
Неліктен "Х" әрпі?
Көптеген ғалымдар "х" әрпінің қолданылуын Декарттың француз тілінен шыққан "chose" (нәрсе) деген сөзінің испан тіліне аударылуынан шықты деп есептейді, бұл сөз белгісіз нәрсе деген мағына береді. Ескерте кететіні, испан тілінде "ch" әрпінің орнына "x" қолданылған. Бұл гипотеза "х" әрпінің белгісіз мәнді көрсету үшін таңдалғанын түсіндіру үшін жеткілікті болуы мүмкін.
Қалай "Х" стандартқа айналды?
Уақыт өте келе, математикалық формулалар мен есептеулер кеңінен қолданылған сайын, "х" әрпі белгісізді немесе айнымалыны белгілеудің стандартына айналды. Бұл таңбаны қолдану жеңіл, ал оның мағынасы нақты тұспалданған.
Сонымен қатар, басқа әріптер де белгісіз мән ретінде қолданылуы мүмкін, бірақ "х" қазіргі кезде ең танымал және кең қолданылатын белгі боп қала береді. Қарап отырсақ, ғылым мен білімнің дамуында ерекше бір кездейсоқтықтар маңызды рөл атқаруы мүмкін, және бұл дәстүр осының дәлелі ретінде қабылданады.
