Қазақстан неге миллиардтаған долларға америкалық локомотивтерді таңдады

Қазақстан мен америкалық Wabtec компаниясы екіжақты қарым-қатынас тарихындағы ең ірі келісімге қол қойды – құны 4,2 миллиард доллар. Мәміле аясында еліміз 300 жаңа буын ES44ACi жүк локомотивтерін алады, олардың бір бөлігі Астанадағы зауытта құрастырылатын болады.

Қазақстан қандай локомотивтерді таңдады

Сөз Evolution Series ES44ACi моделі туралы болып отыр. Бұл – әлемдегі ең сенімді локомотивтердің бірі деп танылған техника. Олар ауыр жүк тасымалына арналған әрі кез келген климат жағдайында — аптап ыстықтан бастап қатал аязға дейін — үздіксіз жұмыс істей алады.

• Қуаты – 4500 аттың күші;
• Алдыңғы модельдермен салыстырғанда жанармай шығыны мен шығарындылары әлдеқайда аз;
• Күрделі жөндеу аралығы ұзартылған;
• Күрделі учаскелерден өткен кезде жолға сенімді тарту беретін AC-тарту жүйесі бар.

Компания деректері бойынша, жаңа локомотивтер пайдалану мен қызмет көрсету жағынан анағұрлым тиімді. Бұл – 16 мың шақырым теміржол желісі бар Қазақстан үшін өте маңызды.

Wabtec локомотивтерін әлемнің тағы қай елдері алады

Американың ауыр локомотивтері әлемдік нарықта жоғары сұранысқа ие:

• Үндістан Evolution сериясының 1000 локомотивіне 2,5 миллиард доллар жұмсады;
• Мысыр 100 ES30ACi локомотивіне және 15 жылдық сервистік пакетке 575 миллион доллар төледі;
• Пәкістан көмір тасымалы үшін 55 ES43ACi локомотивін сатып алды;
• Бразилия ES44ACi үлгісін таулы аймақтардағы ауыр жүк тасымалына пайдаланады.

Бағасы мен келісім құрылымы

Дүниежүзілік келісімдер бойынша бір локомотивтің орташа бағасы 2,5 миллионнан (Үндістан) 5–6 миллион долларға дейін (Мысыр) өзгеріп отырады. Алайда Қазақстанның 4,2 миллиард долларлық келісімін шартсыз статистикаға бөлуге болмайды: бұл сомаға локомотивтердің өзі ғана емес, өндірісті жергіліктендіру, сервис пакеттері, қосалқы бөлшектер мен көпжылдық қызмет көрсету де енген. Сондықтан бір бірлікке шаққандағы 14 миллион доллар толық өмірлік циклдің құнын көрсетеді.

Бұл келісім Қазақстан үшін неге маңызды

Келісімнің басты бөлігі — Астанадағы «Локомотив құрастыру зауытында» өндірісті ұйымдастыру. Қазір кәсіпорында TE33A үлгісі шығарылады, бірақ Wabtec-пен ынтымақтасу жаңа технологиялар әкеледі, мамандар даярланып, жаңа жұмыс орындары ашылады.

Локомотив паркін жаңарту елімізге мынадай артықшылықтар береді:

• жүк тасымалын жылдамдату;
• операциялық шығындарды азайту;
• көлік жүйесінің сенімділігін арттыру;
• Еуропа – Азия бағытындағы транзиттік әлеуетті күшейту;
• өнеркәсіпті және инженерлік базаны дамыту.

Онжылдық келісім

«Бұл — Қазақстан мен АҚШ арасындағы барша тарихтағы ең ірі келісімшарт. Жаңа жұмыс орындарын ашады, еліміздің экспорттық әлеуетін арттырады және әлемдік транзит нарығындағы орнын бекемдейді»,

Сонымен қатар, Wabtec ақпаратына сүйенсек, келісім он жылға есептелген әрі ол жаңа локомотивтерді жеткізумен қатар, «Қазақстан темір жолы» пайдаланатын паркті ұзақмерзімді қолдауды да қамтиды.

Әлемдік тасымал нарығында экологиялық талаптар мен тиімділік барған сайын маңызды болуда. Жаңа буын локомотивтерін пайдалану арқылы Қазақстан халықаралық стандарттарға сай болмақ, бұл жаһандық транзит жобалары мен «жасыл» бастамаларға қатысу үшін шешуші мәнге ие.