Өзбекстандағы жаңа заң: тойларда 200 адамнан артық шақырылмайды

Өзбекстанда үйлену тойлары, отбасылық қуаныштар, ас беру рәсімдері мен дәстүрлер өткізу ережелері қатайтылды. Бұл шектеулер Министрлер Кабинетінің №589 қаулысымен 16 қыркүйекте, «Рационалды тұтыну» (Save food) бағдарламасы аясында бекітілді.

Құжатқа сәйкес, 2026–2030 жылдар «Азық-түлік қауіпсіздігінің қарқынды кезеңі» деп жарияланды. Осы уақытта мемлекет азық-түлікті ұтымды пайдалану мен халықтың шектен тыс шығындарының алдын алу шараларын күшейтпек.

Басты ережелер

• Үйлену тойлары мен отбасы қуаныштарына 200 қонақтан артық шақыруға болмайды, ал палау тарату («ош») кезінде – 250 адамға дейін.
• Екі үйлену тойын бірге өткізген жағдайда шектеу 250 қонаққа дейін, оған байланысты «ош» рәсімдеріне 300 адамға дейін рұқсат етіледі.
• Ұлттық дәстүрлерге қайшы келетін салттар мен шоуларға тыйым салынады: «куёв навкари», «чорлар», «сеп ёйди», «куда чақирди», «келин чақирди» және басқалары.
• Жаназа рәсімдерінде қосымша әдет-ғұрыптарды, мысалы, «етти», «қирқ», «йил оши», орындауға тыйым салынады.

Әрбір іс-шара енді қатаң бақылауда болады. Ережелерді бұзғандарға ірі көлемде айыппұл салынады.

«Рационалды тұтыну» бағдарламасы – тағамға ұқыпты қарау мен отбасылық шаралардың қажетсіз шығындарын болдырмау мәдениетін қалыптастыруға бағытталған.

Ал Қазақстанда жағдай қалай?

Салтанатты шараларға шектеу қою тақырыбы Қазақстанда да өзекті – үйлену тойлары мен ас берулерге шамадан тыс шығындалу мәселесі бірнеше рет көтерілген. Әлеуметтанушылар ірі тойлардың, әсіресе ауылдық жерде, отбасыларға ауыр қаржылық салмақ түсіретінін атап өтеді. Қазақстанда әлі де қатаң заңнамалық шектеулер жоқ, дегенмен мемлекеттік органдар мен қоғам белсенділері жиындарды қарапайым өткізіп, артық шығын келтіретін дәстүрлерден бас тартуға үндеп келеді.

Сондықтан, Өзбекстанның бұл қадамы Қазақстан үшін де үлгі бола алады, себебі біздің елімізде де отбасылық салт-жоралғыларға орынсыз шығынды шектеу мәселесі белсенді талқылануда.