Қазақстанда зираттарды цифрландыру не үшін басталды?

Елімізде зираттарды цифрландыру бойынша белсенді жұмыстар жүргізілуде. Бұл бастаманың мақсаты – тарихи жадымызды сақтау және жақындарының қабірлерін жиі көре алмайтын адамдарға күтім жасауды жеңілдету. Қазіргі уақытта жоба базасында бүкіл Қазақстан бойынша 750 мыңнан астам сандық форматқа енгізілген жерлеу орындары тіркелген, деп хабарлайды «Kazinform» халықаралық ақпарат агенттігі.

Жобаның бастау көзі мен дамуы

Зираттарды цифрландыру идеясы – ата-баба зираттарын іздеуде қиындықтарға тап болған жандарға көмектесу қажеттілігінен туындаған. «KazAeroSpace» ЖШС ақпараттық технологиялар департаментінің директоры Айгерім Әлімұрзаева былай дейді:

Біз жиі адамдардың ұзақ жылдардан кейін туған жеріне оралып, туыстарының қабірлерін таба алмағаны туралы әңгімелер естиміз. Біреулер нақты орнын ұмытып қалады, енді бірі қашықтыққа байланысты жиі келе алмайды. Кейде тіпті қабірге күтім жасайтын ешкім болмайды – бұл үлкен жеке қайғыға айналады. Осылайша, зираттарды цифрландыру идеясын қолға алдық: әрбір адам өзіне қажетті мәліметті онлайн таба алсын, қабірге күтім жасауды тапсыруға және болашақта өзінің шежіресін құруға мүмкіндік алсын.

2022 жылы басталған жоба бүгінде Қазақстанның ірі қалаларын қамтып, қарқынды дамуда. Далалық мамандар құлпытастарды суретке түсіріп, координаталарын нақтылап, арнайы базаға енгізеді. Бүгінде жоба сандық шежіре құруға мүмкіндік беріп, ұрпақтар сабақтастығын сақтау мен тарихи жадымызды нығайтуға ерекше үлес қосып отыр.

Жерлеу орындарын цифрландыру барысында мамандар түрлі қиындықтарға тап болады: күрделі жер бедері, қираған құлпытастар, уақыт ағымына ұшыраған немесе араб жазуымен жазылған тастар. Әзірге мұндай құлпытастар базада атрибутталмаған күйінде сақталады, кейінірек толықтыру үшін жинақталады.

Бұл мәселені тиімді шешуге «Алматының тарихи жады» жобасы жол ашты. Жоба аясында қаладағы ескерткіштер мен жерлеу орындары онлайн-картада көрсетіледі. Мұндай жаңашылдық мәдени мұраны қала тұрғындары мен қонақтары үшін бұрынғыдан да қолжетімді етті. Сонымен қатар, Қазақстан үкіметі заңсыз қабір орындарын сатуға тыйым салу және жерлеу мәдениетін сақтау мақсатында тиісті шаралар қолға алуда.