Планеталарда жел соға ма, әлде бұл тек Жерге тән құбылыс па?

Жел құбылысы тек Жермен шектелмей, басқа да планеталарда орын ала ма деген сауалға жауап іздейміз. Әртүрлі планеталардағы атмосфералық ерекшеліктер мен жел құбылысы жайында қызықты мәліметтер мен ғылыми тұжырымдар.

👁️ 14
Сурет: NASA/JPL-Caltech/MSSS via Legion Media

Жел біздің күнделікті өмірімізде маңызды рөл атқаратын табиғи құбылыс болып табылады. Алайда, бұл физикалық құбылыс тек Жерге тән бе әлде ғарыштағы басқа планеталарда да кездеседі ме? Осы сұраққа жауап беру үшін басқа ғаламшарлардың атмосфералық жағдайларын зерттейміз.

Жел және оның пайда болу механизмі

Жел – атмосферадағы ауа массаларының қозғалысы. Жер планетасында күннің жылуы мен Жердің айналуы негізгі әсер етуші факторлар болып табылады. Басқа планеталарда желдің пайда болуына да осы секілді факторлар әсер етуі мүмкін, дегенмен әр түрлі ғаламшардағы жағдайлар әркелкі болып келеді.

Күн жүйесіндегі планеталарда желдің бар болуы

Марс

Марс планетасында желдің бар екендігі дәлелденген. Қызыл планетада жел тұрақты және кейде күшті дауылдар тудырады. Марс атмосферасы жұқа болғандықтан, желдің күші де салыстырмалы түрде әлсіз.

Юпитер

Юпитер – Күн жүйесіндегі ең алып планета, оның атмосферасында тіршілік ету қиын. Мұндағы желдер жылдамдықтары 400 км/сағатқа жететін алып дауылдарды қалыптастырады. Юпитердің атмосферасындағы түрлі-түсті бұлттар желдің қозғалысымен байланысты.

Сатурн

Сатурн планетасы да күшті желдрімен ерекшеленеді. Жел жылдамдығы 1800 км/сағатқа дейін жетуі мүмкін. Бұл құбылыстар Сатурнның таңданарлық сақиналарымен және химиялық құрамы күрделі атмосферасымен түсіндіріледі.

Жел тек Жерге ғана тән емес. Қазіргі зерттеулер көрсеткендей, Күн жүйесіндегі көптеген планеталарда жел құбылысы кездеседі, олардың әрқайсысы өзіне тән ерекшеліктерге ие. Ғаламдағы әртүрлі ауа райы жағдайлары өмірдің түрлі формаларына жол ашуы мүмкін деген сұраққа алып келіп отыр.

Жел болашақ зерттеулерге бағыт береді

Жел құбылысын зерттеу ғарыштағы тіршілікті түсіну үшін маңызды. Өзге планеталардағы климаттық жағдайлар мен атмосфералық процестерді талдай отырып, біз ғаламның сырына бір қадам жақын боламыз. Осылайша, жел табиғаты мен оның түрлі планеталарда көрініс табуы болашақ зерттеулерге елеулі бағыт береді.