Қазақстан ТМД елдері арасында жалақы өсімі бойынша соңғы орынға шықты

2025 жылы Қазақстанда жалақының сатып алу қабілеті іс жүзінде өспеген, бұл көрсеткіш бойынша елді ТМД мемлекеттері арасында аутсайдерлер қатарына шығарды. Мұндай мәліметтерді ТМД Статистика комитеті жариялады, деп хабарлайды ranking.kz

Қазақстанда нақты жалақы өсімі бойынша соңғы орында

2025 жылдың алғашқы алты айының қорытындысы бойынша қазақстандықтардың нақты жалақы индексі небәрі 100,3%-ға жетті. Бұл орташа есеппен жұмыс істейтін қазақстандықтың өткен жылғы осы кезеңмен салыстырғанда сатып алу қабілетінде айтарлықтай өзгеріс болмағанын көрсетеді.

Көшбасшылар мен аутсайдерлер: ТМД елдерінің орналастырылуы

• Тәжікстан нақты жалақы өсімі бойынша бірінші орын алды: индекс — 119,9%.
• Беларусь пен Қырғызстан іс жүзінде бірдей нәтиже көрсетті — 111–111,1%.
• Рейтингтің төменгі сатысын Армения (102,4%), Ресей (103,8%) және ең аз өсім көрсеткен Қазақстан түйіндеді.

ТМД елдерімен салыстырғанда қазақстандықтардың сатып алу қабілеті қазір дерлік өзгеріссіз қалды.

Екі негізгі фактор: номиналды жалақы және инфляция

Мамандар осындай үрдісті екі басты себеппен байланыстырады:

1. Номиналды жалақы өсімінің қарқыны.

   2025 жылдың бірінші жартысында Қазақстанда орташа айлық номиналды жалақы индексі 110,7%-ға жетті. Салыстырсақ, Арменияда — 105,6%, Әзірбайжанда — 109,1%. Ал Ресейде бұл көрсеткіш 114%-дан асып, Өзбекстанда 117,2%-ға жетті.

2. Рекордтық инфляция.

   Ең басты әсер еткен фактор – тұтыну бағаларының өсуі. Қазақстанда инфляция 107%-ға жетіп, 2025 жылдың алғашқы жартыжылдығында ТМД ішінде ең жоғары деңгейге көтерілді. Бұрынғы жылдарда инфляция бойынша алда Өзбекстан мен Молдова тұрса, биыл бағаның шапшаң өсуі бойынша Қазақстан көш бастады.

Инфляцияның ықпалы

Экономистердің айтуынша, номиналды жалақы өссе де, егер инфляция одан да жоғары болса, халықтың нақты кірісі артпайды. Дәл осындай жағдай қазір Қазақстанда байқалып отыр.

Соңғы жылдары қазақстандық отбасылар үшін инфляция қарқыны ең маңызды статистикаға айналды.

Қазақстандықтардың сатып алу қабілеті екі жақты қысымға тап болды — жалақының баяу өсуі және инфляцияның жоғары болуы. Бұл жағдай елді алғаш рет ТМД елдері арасында нақты жалақы өсімі бойынша соңғы орынға шығарып отыр және бұл ұлттық экономика үшін алаңдатарлық белгі саналады.